Verfstippen in het bos van de Sint-Jansberg
Deze maand treffen we op de Sint-Jansberg de eerste voorbereidingen voor de werkzaamheden in het eiken-beukenbos. Met speciale verfstippen, het zogenaamde blessen, geeft de boswachter aan welke bomen later dit jaar plaats gaan maken voor andere soorten. Zo ontstaat een diverser en natuurlijker bos met meer variatie in bomen, struiken, planten en dieren.
Meer variatie
In de bossen van de Sint-Jansberg groeien mooie beuken- en eikenbomen. Daartussen staan veel exoten, uitheemse bomensoorten. Dat zijn boomsoorten die niet van nature in dit gebied voorkomen. Zoals Amerikaanse eik of fijnspar. “De bomen trekken maar weinig insecten aan”, legt boswachter Bart van der Aa uit. “Zo leven op een Amerikaanse eik maar ongeveer 20 soorten. Terwijl op de zomereik, een inheemse eikensoort, tot wel 400 soorten insecten voorkomen!”
De naaldbomen zuigen bovendien veel water op en verdampen veel, waardoor er minder water overblijft voor andere bomen en planten. Natuurmonumenten haalt een groot gedeelte van deze exoten daarom weg. Bovendien zijn meerdere naaldbomen op verschillende locaties aangetast door de letterzetter. Deze bomen zijn niet meer te redden en met het verwijderen kan de kever zich lastiger verspreiden.
Daarnaast groeien op sommige plekken heel veel beuken te dicht bij elkaar. Door een deel van deze beuken weg te halen of te ringen, ontstaan er gaten in het bos. Hier kunnen andere boomsoorten uitgroeien tot volwassen bomen en er ontstaat meer licht en leven op de bosbodem.
Blessen, de gekleurde stippen in het bos
Boswachter Bart: “Door het blessen weet de uitvoerder straks precies welke bomen verwijderd moeten worden. En welke we juist willen sparen, omdat ze een belangrijke rol vervullen voor de toekomst van het bos. Of omdat er bijvoorbeeld een nest in zit.” Het weghalen van de bomen gebeurt heel zorgvuldig en volgens strenge regels, inclusief faunachecks vlak voor de uitvoering. Pas nadat de boswachter zorgvuldig gekeken heeft of verwijderen wel kan, gaat de uitvoerder aan de slag.
Het verwijderen van de bomen vindt pas in juli en augustus 2024 plaats, na het broedseizoen. Toch vindt boswachter Bart het belangrijk om nu al uit te leggen wat er gaat gebeuren. “Om planten en dieren in het voorjaar niet onnodig te storen, voeren we het bleswerk al in januari uit. Soms schrikken mensen als ze de verfstippen op de bomen zien. Daarom vertellen we bezoekers graag meer over onze werkzaamheden en de doelen daarachter.”
Toekomstbestendig
Op plekken waar we bomen kappen, planten we weer nieuwe, inheemse loofbomen aan. Zoals winterlinde, hazelaar, zoete kers, zomer- of wintereik, mispel en wilde appel. Welke bomen we waar planten, is afhankelijk van de bodem en de begroeiing die er al staat. Zo ontstaat er een bos met veel variatie in soorten en leeftijden.
Boswachter Bart: “Door de variatie raakt het bos beter bestand tegen ziektes en stormen. Tussen de inheemse bomen en struiken ontstaat rijkere natuur, met veel meer verschillende planten, insecten, vogels en andere dieren.” Natuurmonumenten verdient geen geld met de bomen. “Dat wordt vaak gedacht. Maar het weghalen van bomen kost juist geld”, zegt boswachter Bart. “Toch doen we het, omdat we het bos en de natuur daarmee een betere toekomst geven.”
Lees meer over bosbeheer.
Meer maatregelen
Ben je benieuwd wat we nog meer doen om de Sint-Jansberg klaar te maken voor de toekomst? Kijk dan op onze projectpagina.
Natuurherstel in Natura2000-gebieden
De maatregelen op de Sint-Jansberg zijn onderdeel van het Programma Natuur van provincie en Rijk, dat bijdraagt aan het herstel en de versterking van de Europees beschermde N2000-gebieden. Het zorgt voor meer biodiversiteit, grotere variatie aan soorten én het draagt bij aan een robuuster bos met gezondere bodem.
