Help de natuur de droogte door
Kurkdroog is het in Nederland. Na de recorddroogte van vorig jaar hadden er zo’n 200 dagen lang plensbuien moeten vallen om het grondwaterpeil enigszins te normaliseren. Dat is niet gebeurd. Hoewel het dit jaar iets vaker regende dan vorig jaar, staat in het oosten, op hoger gelegen zandgronden, het grondwater soms nog steeds een meter onder het normale peil. Wat kunnen we doen om droogte tegen te gaan?
De paar keren dát het regende, waren genoeg om de heide dit jaar flink paars te kleuren. Dit schitterende fenomeen trok weer duizenden bezoekers naar onze heidegebieden. Maar schijn bedriegt, want de droogte kent veel slachtoffers.
De kraanvogels die sinds enkele jaren weer in Nederlandse veengebieden broeden, hebben dit jaar bijna geen jongen groot gebracht. Door de droogte vielen de eilandjes waarop ze broeden droog en konden vossen hun nesten leeg halen. In het oosten, op de zandgronden, vielen stromende beken en vennen droog. De daarin levende vissen, libellen, kikkers en salamanders hebben het zwaar of ze hebben domweg deze tweede droge zomer niet overleefd. En ook dieren die niet in water leven, komen in moeilijkheden. Door de droogte wordt de grond hard en trekken wormen en andere insecten dieper de grond in. Zelfs weidevogels met de langste snavels zoals de wulp kunnen nog amper voedsel vinden. En ook de das, wormeneter bij uitstek, heeft er moeite mee.
Iets wat schaars is, daar moet je zuinig op zijn. Maar in droge tijden gebruiken we juist méér water. Duizenden grondwaterpompen werden deze zomer geïnstalleerd en drinkwaterbedrijven konden amper voldoen aan de vraag. Daardoor zakt het grondwater tijdens de droogte met centimeters per dag extra. Dat moet dus anders. Marc van den Tweel: We moeten stoppen met water naar de zee dragen en meer werk maken van natuurlijker waterbeheer. Een land als Nederland met een rijke en creatieve traditie in het waterbeheer, zou in staat moeten zijn om droogte het hoofd te kunnen bieden.”
In het groot is de herinrichting van de rivier de Regge een mooi voorbeeld. Hij is veel ondieper gemaakt, daarmee snijdt hij minder in het landschap. In droge periode staat het water veel minder laag dan vóór de herinrichting. Daar profiteren ook de natuurgebieden in de buurt van. Zo'n rivier werkt twee kanten op: een ondiepe, brede rivier trekt het water uit de omgeving niet weg, en in tijden van droogte en wateroverlast heeft hij een bufferende werking. Maar ook in het klein zijn er grote verschillen te maken.
Boswachter Mathiska geeft tips:
- Vang regenwater in je tuin op in een regenton. Je hebt dan water om je planten water te geven zodat je hiervoor geen drinkwater hoeft te gebruiken.
- Haal zoveel mogelijk stenen weg uit je tuin. Deze zorgen ervoor dat er geen water in de grond kan trekken én stenen zorgen ervoor dat het nóg warmer wordt in je tuin.
- In Utrecht is een klein initiatief van de busmaatschappijen bekend geworden in de hele wereld. Zij hebben namelijk daken van alle bushokjes voorzien van een groen dak met gras en planten, daardoor stroomt het water er niet direct af als het valt. Dat kan jij ook! Heb je een fietsenschuur, garage, of plat dak? Leg er een tuin op aan.
- Graaf een vijver. Dit zorgt voor drinkwater voor dieren, insecten en vogels in je tuin. Zo komen zij ook deze droge periode door.
Op 4-9-2019 verscheen de opinie 'Natuurlijker waterbeheer is hard nodig tegen de droogte' in Trouw
Op 4-9-2019 vertelt boswachter Mathiska in Tijd voor Max over wat jij kunt doen om de natuur de droogte door te helpen. NPO 1, 17.10 uur.
