Standpunt van Natuurmonumenten over klimaatverandering

Probleem

Het klimaat verandert. Dit komt door steeds meer broeikasgassen (CO2) in de lucht door verbranding van fossiele energie. Broeikasgassen vormen een soort deken om de aarde en houden warmte van de zon vast. Hierdoor stijgt de gemiddelde temperatuur op aarde. Dit heeft allerlei gevolgen. De zeespiegel stijgt en we hebben vaker extreme weersomstandigheden: meer hittegolven, vaker periodes van langdurige droogte en hevige regen. Voor de natuur en de biodiversiteit heeft dit ook grote gevolgen. Planten- en diersoorten verhuizen of sterven uit, groeiseizoenen verschuiven en voedselketens worden verstoord. De veranderingen gaan zo snel dat de natuur zich nauwelijks kan aanpassen. Deze problemen komen bovenop andere problemen in de natuur zoals een overmaat aan stikstof en ongezond water.

Oplossing

Besparen en verduurzamen

Het tegengaan van klimaatverandering is een van de grootste uitdagingen van deze tijd. De gevolgen van klimaatverandering kunnen worden beperkt door het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen. Dat begint bij maximale inzet op het besparen van energie en door over te stappen naar duurzame energie. Natuurmonumenten is voorstander van opwekken van duurzame energie, zoals zon en wind, maar wel op de goede locatie zodat de natuur er niet onder lijdt. 

Klimaatverandering tegengaan

De natuur is een belangrijke bondgenoot in het tegengaan van klimaatverandering. Zo kan de natuur helpen de snelheid van klimaatverandering te verlagen. De natuur kan broeikasgassen opslaan en vasthouden in de bodem of in biomassa. Vernatten van veengebieden en beekdalen, uitbreiden van moerasnatuur en kwelders en bosaanplant zorgen voor meer opslag van broeikasgassen. Hierdoor vermindert de klimaatverandering. We hebben daarom meer natuur nodig.

Aanpassen aan gevolgen klimaatverandering

Ook helpt natuur ons land aan te passen aan gevolgen van klimaatverandering en de effecten ervan te verzachten. Bijvoorbeeld met Klimaatbuffers, natuurgebieden waarin water kan worden opgeslagen. Ze geven het stijgende water de ruimte en helpen ons in het omliggende land en steden droge voeten te houden. Zo loopt de stad Groningen niet onder water door ons nabijgelegen natuurgebied De Onlanden. Het gebied houdt daarnaast water vast om af te kunnen geven in tijden van droogte. Ook rivieren die de ruimte krijgen helpen mee met de opvang van gevolgen van klimaatverandering. Duingebieden aan de kust bieden natuurlijke bescherming tegen de stijgende zeespiegel. Daarnaast heeft Nederland een hogere biodiversiteit nodig om het klimaatprobleem het hoofd te kunnen bieden. Biodiverse gebieden zijn namelijk beter bestand tegen klimaatverandering en voedselzekerheid dan eenvormige gebieden.

Wat doet Natuurmonumenten?

Natuurmonumenten bindt op verschillende manieren de strijd aan tegen klimaatverandering. Dit doen wij in onze eigen natuurgebieden en door bij overheden en andere partijen te pleiten voor een natuurrijker Nederland.

Robuuste en gevarieerde gebieden

Leefgebieden van planten en dieren staan in Nederland onder druk. Om zich aan te kunnen passen aan de veranderingen van het klimaat, heeft de natuur meer ruimte nodig zodat planten en dieren zich gemakkelijk kunnen verplaatsen. Maar ook is meer variatie nodig in de natuur. Zodat bij extremen als droogte of hitte altijd nog plekken zijn met water of koelte waar soorten kunnen overleven. Daarom zet Natuurmonumenten zich in voor het groter en gevarieerder maken van natuurgebieden en verbinden ervan. Een voorbeeld waar dit allemaal samenkomt is Kempen Broek, op de grens van Nederland en België. Ook werken we aan het vernatten van gebieden en bosaanplant. Dat vernatten doen we bijvoorbeeld in de Leuvenumse bossen en in Weert leggen we samen met de provincie en de gemeente zo’n 20 hectare biodivers bos aan. Zo maken we natuur weerbaar tegen veranderingen en helpt ze mee als bondgenoot in de strijd tegen klimaatverandering.

Klimaatbuffers

Natuurmonumenten legt samen met andere natuurorganisaties, waterschappen en overheden klimaatbuffers aan. Dat zijn natuurgebieden die werken als een spons. De natuur kan water opvangen en vasthouden, het laten wegzakken in de bodem of op natuurlijke wijze laten wegvloeien naar zee. Klimaatbuffers temperen hitte en kunnen broeikasgassen vastleggen. De kracht van de natuur wordt ingezet in plaats van ertegen te vechten. Het is namelijk vaak effectiever én goedkoper om mét de natuur te werken dan ertégen. Deze werkwijze is een speerpunt binnen de wereldwijde aanpak van klimaatverandering. Voorbeelden van klimaatbuffers van Natuurmonumenten zijn, naast De Onlanden, ook IJsselpoort bij Velp en de Schorren op Texel.

Uitstoot beperken

Natuurmonumenten is bezig haar eigen klimaatvoetafdruk te verminderen. We werken eraan om uiterlijk 2040 een klimaatneutrale bedrijfsvoering te hebben. We zetten in op verduurzaming van het inkoopbeleid, het wagenpark en machines en op het gebruik van schonere brandstoffen. Ook onze gebouwen maken we duurzamer en we gebruiken vanzelfsprekend groene stroom. Naast deze technische maatregelen maken we duurzame keuzes in het dagelijks werk. We werken vaker thuis, vergaderen vaker online en kiezen voor de fiets en openbaar vervoer waar en wanneer dat kan.

Wat kan jij doen?

Iedere dag kun jij het verschil maken met milieubewuste keuzes om klimaatverandering te beperken of de effecten daarvan te verzachten:

• Kijk voor inspiratie voor groen gedrag bij Milieu Centraal of HIER invoegen.
• Heb je plannen om een natuurgebied te bezoeken? Kom dan wandelend, op de fiets of met  openbaar vervoer.
• Ontvang tips om je tuin en buurt klimaatproof te maken.