Speuren in uilenballen op de Sint-Pietersberg
Wist jij dat uilen hun prooien bijna helemaal inslikken? En dat ze daarna alles wat niet verteerbaar is – botjes, haartjes, veertjes – weer uitspugen? Ik dus ook niet. Tot we gingen braakballen pluizen op de Sint-Pietersberg. Wat een avontuur!

Bijna te laat, maar al wél verwonderd
Bij aankomst op de parkeerplaats was het even oriënteren waar we moesten zijn. Maar al snel was duidelijk waar ik met mijn kindjes heen moest. We liepen over het terras van een gezellige horecalocatie, genaamd Chalet d’n Observant, en daalden een steile helling af de ENCI-groeve in. Dit was op zichzelf al een avontuur met die kleine ontdekkers. Wát een uitzicht, WOW! En dan de wandeling langs die plassen en interessante dingen onderweg – een libel hier, een pluk veren daar. Zoals iedere ouder wel herkent: “Kom op, doorlopen! We komen te laat!” Dus: kom gerust een half uur tot drie kwartier eerder, kan ik je aanraden. Je hebt dan de tijd om onderweg te vertragen én verwonderd te raken.
Van ‘ieuw’ naar ‘wauw!’
Maar goed, we waren er: Groevepaviljoen Sint-Pietersberg. Binnen was het warm en licht. Op tafel lagen pincetten, tandenborstels, loepjes… En natuurlijk een heleboel grijze braakballen! De kinderen aarzelden even. Moesten ze écht gaan wroeten in iets wat op keutels leek?! Maar binnen vijf minuten zaten ze er allemaal met hun neus bovenop. "Ik heb een schedeltje!", riep er een. En even later: “Twee kaken mét tandjes!” De verbazing, het enthousiasme en de trots op die gezichtjes… heerlijk om te zien. Je zag ze echt de omslag maken van een beetje vies naar mega-fascinerend.

Wat je allemaal leert van uilenkots
Wat ik mooi vond, is hoe de boswachter alles begrijpelijk én spannend wist te maken. Ze vertelde over uilen die ‘s nachts geruisloos jagen, over hun scherpe klauwen en snavels, en over hoe je aan een kaakje kunt zien of het slachtoffer een spitsmuis of veldmuis was. Zelfs het verschil tussen onder- en bovenkaak werd uitgelegd. De kinderen leerden botjes herkennen en vergelijken met een zoekkaart, alsof ze zelf echte onderzoekers waren. En dat zijn ze ook: want het pluizen van braakballen is niet alleen leuk, het levert ook échte data op. Zo leer je als bezoeker indirect ook iets over biodiversiteit en monitoring – zonder ingewikkelde termen.

Leren door te doen
Wat deze activiteit zo leuk maakt: kinderen dóen echt iets. Ze onderzoeken zelf, stellen vragen, vergelijken botjes en ontdekken patronen. Er stond zelfs laptop met vergroter, zodat ze hun vondsten nóg beter uitvergroot op het scherm konden bekijken. Het voelde als een klein laboratorium, midden in de natuur. Alleen de witte jasjes ontbraken nog. En het moment waarop ze ineens beseffen: “Dit is van een echte muis die door een uil is opgegeten!” – dat vergeet je niet snel. Ook wij als ouders leerden allerlei dingen die we niet wisten. Bijvoorbeeld dat uilen soms meerdere braakballen per dag produceren, of dat je kunt zien welke uilensoort het is aan de grootte en vorm van de bal.
Grote uilen, kleine schedeltjes
Tijdens het pluizen vertelde de boswachter ook over de uilen die op de Sint-Pietersberg leven: bosuilen, ransuilen, steenuilen, kerkuilen en – jawel – de imposante oehoe. De grootste uil van Europa, met oranje ogen en een spanwijdte tot 1,70 meter! Ze liet veren zien, toonde foto’s en legde uit waarom deze uilen zich thuis voelen in dit gebied. Je leert echt hoe alles met elkaar samenhangt: het landschap, de rust, de holen en de prooidieren.
En na afloop mocht iedereen alles wat ze gevonden hadden meenemen naar huis!

Wil je deze mysterieuze uil ook eens écht proberen te spotten? Ga dan eens mee met de excursie Wandel mee door het beschermde leefgebied van de oehoe. Tijdens deze begeleide tocht leer je nog veel meer over de oehoe en zijn zeldzame leefomgeving.
Tips & tricks voor jouw braakballenavontuur
- Niet alleen voor kinderen! Ook als volwassene leer je ontzettend veel.
- Kom ruim op tijd – de weg ernaartoe is al deel van het avontuur.
- Combineer het met een korte wandeling of een terrasje bij Chalet d’n Observant.
Of je nu een jonge onderzoeker in huis hebt, een natuurliefhebbend gezin bent of gewoon zin hebt in iets anders dan een standaard uitje: Braakballen pluizen op de Sint-Pietersberg is een unieke ervaring. Spannend, leerzaam en heerlijk vies-op-de-leuke-manier. Boek snel je plek – want vol is écht vol!
#BeleefDeSintPietersberg #gezinsactiviteit #natuur #SintPietersberg #Maastricht