Ga direct naar inhoud
Nieuws

Vlinders naar je tuin lokken

13 april 2023 | Astrid Schoenmaker

Wil je een tuin waar het hele jaar vlinders rondfladderen? Boswachter Mathiska legt uit hoe zij dat aanpakt. Maak van je tuin een èchte vlindertuin met deze 5 toptips om vlinders te lokken.

Citroenvlinder insecten in je tuin

1. Kies voor echte vlinderplanten

Niet alle bloemen zijn geschikt voor vlinders. Ver doorgekweekte planten met grote bloemen en dubbele bloemblaadjes zien er mooi uit, maar hun vorm gaat ten koste van de productie van nectar en stuifmeel. Een vlinder heeft dan weinig aan zo'n bloem. Kies liever voor simpele bloemen en inheemse planten. En varieer lekker in hoogte en bloemvorm zodat elke vlinder iets van zijn/haar gading vindt. En wist je dat vlinders gek zijn op paars, roze en geel?

  • Paars: vlinderstruik, lavendel, ijzerhard, kruipend zenegroen, herfstaster
  • Roze: koninginnekruid, adderwortel, hemelsleutel, zonnehoed (ook soorten met gele bloemen), valeriaan
  • Geel/wit: klimop, paardenbloem, grote teunisbloem, look-zonder-look

2. Bloemen in elk seizoen

Insecten hebben een groot deel van het jaar voedsel nodig. Zorg dus dat er van het vroege voorjaar tot in de herfst steeds iets bloeit in je tuin. Dan is er altijd wat te halen.

Voorjaar

In het vroege voorjaar komen de eerste vlinders tevoorschijn uit hun overwinteringsplek. Plant voor deze vroege vlinders deze voorjaarsbloeiers: krokussen, maagdenpalm, schoenlappersplant en sterhyacint. Voor de periode daarna: judaspenning (verzamel nu alvast het zaad), kruipend zenegroen en witte dovenetel. Vanaf mei zijn deze bloemen in trek: margrieten, klokjes, valeriaan, koekoeksbloem, adderwortel en de prachtige centaurie.

Zomer

Ondertussen lopen de zomerplanten alweer uit. Het zijn nu nog kleine plantjes die je zo over het hoofd ziet. Schoffel dus niet te enthousiast want vlinders zullen deze zomerbloeiers zeker waarderen: kaasjeskruiden, kattenstaarten, teunisbloemen, ijzerhard, kogeldistel en kruisdistel en beemdkroon. Vlinders houden ook van een lekker kruidenhoekje met lavendel, marjolein, tijm  en salie. Met een vlinderstruik, klimop of een wilde kamperfoelie maak je ze ook helemaal blij. 

Herfst

En als je dan zorgt voor hemelsleutel, koninginnekruid en herfstasters in je tuin dan heb je tot in de herfstvakantie plezier van vlinders. 

Gehakkelde aurelia

Gehakkelde aurelia op herfstasters

3. Denk ook aan voedsel voor de rupsen

Zonder rupsen geen vlinders. Wil je vlinders in je tuin zorg er dan ook voor dat er voedsel voor de rupsen  is. De voedselplant van heel veel rupsen is de brandnetel, dus laat er een paar staan. Rupsen van de dagpauwoog, kleine vos, atalanta, distelvlinder, landkaartje en de gehakkelde aurelia houden hier erg van. Rupsen van het oranjetip houden weer van look-zonder-look en pinksterbloem.

Niet alle rupsen overleven het. Ze zijn het eiwitrijke voer voor heel veel dieren. Voor vogels vormen rupsen vaak de bulk van het voedsel voor hun jongen. Er zijn ook sluipwespen die parasiteren op rupsen. Ze leggen hun eitjes in een rups en de larve van de sluipwesp eet dan de rups op. Zo houden in een natuurlijke tuin allerlei dieren de rupsen in toom en krijg je geen rupsenplaag.

Pimpelmees met rups in de snavel

Helaas voor de rups, hoera voor de pimpelmees

4. Mag het wat anders dan nectar zijn?

Dagpauwogen, gehakkelde aurelia’s en atalanta's houden van rottend fruit dus leg hier eens wat van op je vogelvoederplankje of gewoon in je tuin. Sommige vlinders zie je drinken van zweet, mest, urine of zelfs van het vocht dat uit dode dieren loopt. Klinkt een beetje vies, maar zit vol mineralen en zouten. Dus iedere dag even flink in de tuin werken en daarna met je bezwete lijf nagenieten met een biertje of kopje thee in de tuin. Maar zoals gezegd, de meeste vlinders houden van nectar en dus bloeiende planten.

5. Maak van je gazon een bloemenweide

Vlinders vliegen vaak langs randen van bijvoorbeeld het gras of de border. Aan een strakke grasmat hebben ze niet veel. Als je iets minder vaak maait komen er al heel snel andere planten tussen het gras zoals de schapenzuring. Hier houdt de kleine vuurvlinder van, een prachtig oranje vlindertje. Je kunt natuurlijk ook een stukje van je gras 'opofferen' en inzaaien met een bloemenmengsel.

Kleine vuurvlinder

Kleine vuurvlinder

Dagvlinders en nachtvlinders

Iedereen wil graag vlinders in zijn tuin, maar wist je dat de meeste soorten ’s nachts vliegen? Slechts 5% van alle vlinders in Nederland zijn dagvlinders. Dat zijn 53 soorten tegenover zo’n 2400 nachtvlinders. In de schemering valt er dus eigenlijk heel wat meer te zien.

Kolibrievlinder op vlinderstruik

Kolibrievlinder

Wat vliegt er in je tuin?

In een tuin zie je meestal tussen de 11 en 20 soorten dagvlinders. Bekijk hier de top 10 van dagvlinders in je tuin. Per tuin kun je tussen de 100 en 400 verschillende soorten nachtvlinders tegenkomen. Je richt je tuin dus eerder voor de nachtvlinders in dan voor dagvlinders. Waar een dagvlinder meestal alleen in een bepaalde fase je tuin zal gebruiken heb je nachtvlinders die alleen maar in jouw tuin leven. Denk hierbij aan het prachtige muntvlindertje. Deze leeft graag op de munt maar lust ook andere kruiden.

Muntvlinder

Muntvlinder

Maak van je tuin een thuis voor insecten

Er voltrekt zich een stille ramp...In nog geen 30 jaar is meer dan 75% van de insecten verdwenen. Daarom zetten we ons in voor de insecten in Nederland. Help jij mee? Kom in actie en maak van je tuin of balkon een thuis voor insecten. Ga aan de slag met de tips van boswachter Mathiska uit het insecten-red-pakket. Samen zorgen we ervoor dat de insectensterfte in Nederland stopt.
Vraag het insecten-actiepakket aan met gratis tuintips van Mathiska

Nog meer tips voor je tuin

Bekijk hier alle tuintips van boswachter Mathiska

Astrid Schoenmaker

Bioloog en tuinfan