Compost maken doe je zo

Onder de grond wemelt het van de diertjes. Per vierkante meter leven miljoenen dieren. Sommige zijn zo klein dat je ze niet eens ziet en toch zijn ze heel belangrijk. Zij zetten al het afgestorven plantenmateriaal om in stoffen die je tuinplanten nodig hebben om te groeien. Als er in de grond te weinig plantenmateriaal of compost zit, gaan de bodemdiertjes aan levende planten knabbelen. De bodem is moe zegt men dan. Vandaar dus: verwen je tuin en alles wat er onder de grond leeft met een lekkere laag compost. 

Maar hoe doe je dat? Lees in deze blog 4 tips om je tuin lekker vruchtbaar te maken.

1. Recycle afval uit eigen keuken en tuin

Gooi je groente-, fruit- en tuinafval (gft) niet weg, maar spaar het op. Doe het in een speciale compostbak (overal verkrijgbaar). Of maak zelf een composthoop in je tuin. Al je afval uit de tuin kan met het gft uit je keuken op een bult. Let wel op dat je er geen gekookt voedsel, botten en vlees op doet. Dat verteert niet goed. En zorg dat het afval niet te grof is. Takken knip je in kleinere stukken. Meng gras en gft met droog materiaal als takjes, stro en bladeren. Zo krijg je én voedsel én structuur in je hoop. Zet je compostbak of hoop in de halfschaduw met enkele uren zon per dag. Als je de hoop goed opbouwt en Ieder jaar even omschept dan kan je dat in het voorjaar op je tuin uitspreiden. Bladafval kun je beter op een aparte plek laten composteren, omdat dat veel langer duurt. Met de compost verrijk je de bodem van je tuin en verbeter je ongezien enorm de biodiversiteit.

2. Maak een wormenbak

Heb je geen ruimte voor een composthoop of geen tuin? Dan kun je een wormenbak maken. Dit kan zelfs op je balkon.

• Zoek 2 plastic bakken met deksel die je op elkaar kan stapelen
• Verzamel wormen in je tuin of bestel ze online. Je bak werkt nog beter met speciale compostwormen. Die moet je dan wel kopen of uit een composthoop halen.
• Maak gaatjes in de bodem van de bovenste bak en luchtgaatjes in de deksels. Zet de bakken op elkaar.
• Leg op de bodem van de bovenste bak een laagje vochtige krantensnippers en een laagje compost of aarde. Dan een laagje goed verteerbaar gft-afval en je wormen. Afdekken met een laagje compost of aarde.
• Zet de wormenbak op een koele plek in de schaduw en gooi regelmatig wat nieuw gft in de bovenste bak.

Nu kunnen de wormen aan het werk. Ze eten het gft op en poepen voedselrijke compost uit. Dat sijpelt door de gaatjes in de onderste bak. Klaar voor gebruik!

3. Spit met mate

Goed nieuws! Spitten is een hoop werk en eigenlijk helemaal niet goed voor het bodemleven. Spitten is als een lawine voor de diertjes in de grond. Laat de bodem zich liever zelf mengen door mollen, wormen etc. Wormen zijn meesters in het verplaatsen van organisch materiaal. Zij trekken het in de nacht de grond in, eten het op en poepen het weer uit. Door hun gangen kan de lucht maar ook regen goed de bodem in trekken.

Bodemdiertjes hebben allemaal een plekje in de bodem waar ze goed gedijen, ver wandelen kunnen ze niet. Dus ga je spitten dan heb je grote kans dat ze doodgaan. Een soort die op 20 cm diepte leeft houdt van een constante temperatuur en wat vochtigere bodem. Komt hij aan de oppervlakte dan is het daar een stuk droger en de temperatuurverschillen zijn er te groot. 

4. Maak je tuin niet te netjes

Tuinafval kun je ook heel makkelijk tussen je planten laten liggen. Het is eigenlijk zonde om deze ‘brandstof’ voor je tuin zomaar in de gft-bak te mikken. Knip takjes en bladeren in kleine stukjes en de wormen, pissebedden en andere opruimers doen de rest. Gras strooi je na het maaien zo op de kale grond in je bloemperk. Onkruid krijgt zo minder kans en de grond droogt ook minder snel uit. Voor merels, heggenmus en roodborst is zo'n strooisellaag een gedekte tafel vol lekkere insecten en spinnetjes.

5. Koop turfvrije potgrond en compost

In veel kant-en-klare compost en potgrond zit een grote hoeveelheid turf. Die turf komt natuurlijk ergens vandaan. Het wordt gewonnen uit veengebieden. In Nederland doen we dat bijna niet meer, maar elders in Europa nog wel. Niet alleen vernietigt dat de natuur, met alle bijzondere dieren en planten die daar leven. Maar veen houdt ook water vast en werkt zo als klimaatbuffer voor droge perioden. Nog een reden om zuinig om te gaan met ons veen: het slaat CO2 op (twee keer zoveel als bos!), een van de belangrijkste broeikasgassen.

Gelukkig kun je op steeds meer plekken turfvrije potgrond, tuinaarde en compost kopen.

Maak je tuin klimaatproof

Extreme droogte en wateroverlast... De gevolgen van klimaatverandering zijn duidelijk merkbaar. Het kan anders. Als we de natuur inzetten als bondgenoot, kunnen we weersextremen beter aan. Natuurmonumenten helpt Nederland klimaatproof te maken met natuur. Help je ook mee? Ga aan de slag en maak je tuin of buurt klimaatproof met de 10 tips uit het actiepakket.

Vraag hier het gratis actiepakket aan

Nog meer tips voor je tuin

• Kies de juiste plant
• Meer bloemen, minder tegels
• Bouw je eigen insectenhotel
• Welke insecten leven er in je tuin?

Bekijk hier alle tuintips van boswachter Mathiska