Ga direct naar inhoud

De wolf hoort thuis in Nederland. Waar of niet waar?

Waar. De wolf leefde ooit in vrijwel heel Europa. Ook in Nederland hoort de wolf van oudsher in onze natuur thuis. Door eeuwenlange, intensieve vervolging door de mens was het dier volledig uitgeroeid. Wettelijke bescherming sinds 1982 zorgde voor een geleidelijke ommekeer. Nu is de wolf op eigen kracht teruggekeerd naar Nederland.

Wennen aan de wolf - in een bos

Vanaf 2015 doken in Nederland wolven op vanuit Duitsland. Eerst als zwervers, maar al snel als blijvertjes. In 2019 werden op de Veluwe de eerste welpen geboren. Een teken dat de wolf voldoende rust en voedsel vindt in ons drukbevolkte land. Sindsdien zijn er meer wolvenwelpen geboren in verschillende roedels (een paar met jongen). Inmiddels weten we het zeker, de wolf is terug.

Invloed van de wolf op de natuur

De wolf heeft als toppredator grote invloed op de natuurlijke processen in een gebied. Hij staat bovenaan in de voedselpiramide. Waar wolven komen, passen grazende dieren hun gedrag aan. Op deze plekken krijgt het bos de kans om te verjongen. En met de terugkeer van de wolf hebben vele dieren weer een natuurlijke vijand. De wolf houdt populaties van reeën, edelherten en zwijnen gezond, omdat hij vooral jaagt op verzwakte en jonge dieren. Karkassen die de wolf achterlaat, zijn weer voedsel voor aaseters. Raven, vossen, rode wouwen, zeearenden en aaskevers eten graag van de prooiresten. Dit zorgt voor een rijkere biodiversiteit, waarin elke soort zijn rol heeft. Zo pakt de wolf zijn belangrijke plek in de voedselketen weer op.

In de natuur heeft de wolf geen vijanden. De mens is voor hem veel gevaarlijker. Door verkeer en illegale afschot zijn inmiddels meerdere wolven overleden.

Waar leeft de wolf?

Wolven leven nu vooral in bosrijke natuurgebieden op de Veluwe en een enkeling in Noord-Brabant, Overijssel en Drenthe. In een cultuurlandschap als Nederland zou dat in de toekomst ook op andere plekken kunnen zijn. Als er maar voldoende voedsel en rust te vinden is. Extra maatregelen om vee te beschermen zijn dus noodzakelijk. De wolf zou zich ook verder westelijk kunnen verspreiden. Via natuurverbindingen, maar als die er niet zijn zal de wolf ook wegen en spoorlijnen passeren. Sowieso kent de wolf geen landsgrenzen en zullen er dieren heen en weer naar Duitsland en België blijven trekken.

Ruimte voor de wolf

In elk gebied is er ruimte voor een beperkt aantal wolvenfamilies, roedels noem je dat. Elke roedel zal haar territorium verdedigen tegen andere wolven. Als een wolf ongeveer twee jaar is, gaat hij op zoek naar een partner. En wil hij een eigen territorium met voldoende rust en wild. In Midden-Europa is zo’n territorium gemiddeld 200 km2 groot. Naar schatting is er op de Veluwe ruimte voor vijf roedels. Toch blijft het lastig te bepalen voor hoeveel wolven er ruimte is in Nederland. In een versnipperd land als Nederland gedragen wolven zich misschien anders. Ze hebben wellicht een groter territorium nodig dan elders in Europa.

Wennen aan de wolf

Na 150 jaar is de wolf terug in Nederland. Sinds hij wettelijk beschermd is, verspreidt de wolf zich op eigen kracht naar de plekken waar hij ooit leefde. Een aanwinst voor de biodiversiteit in ons land. De wolf heeft zijn plek gevonden, maar hoe zit dat met ons? Wij moeten weer wennen aan de aanwezigheid van een groot roofdier in ons midden. Lees verder

Meer over de wolf