Om je beter en persoonlijker te helpen, gebruiken wij cookies en vergelijkbare technieken. Met de cookies volgen wij en derde partijen jouw internetgedrag binnen onze site. Hiermee tonen we advertenties op basis van jouw interesse en kun je informatie delen via social media. Als je verdergaat op onze website gaan we ervan uit dat je dat goedvindt. Meer weten en instellingen.
Wandelroute over het Hulshorsterzand bij Harderwijk
Wandelroute over het Hulshorsterzand bij Harderwijk
7 km
Leuvenumse bossen
Wandelroute over het Hulshorsterzand bij Harderwijk
Deze wandelroute leidt je door en langs het grote stuifzandgebied Hulshorsterzand op de Noordwest-Veluwe. Een prachtige, afwisselende wandeling door bos, langs heide en over stuifzand.
Start je wandeling op Parkeerplaats Hierderweg. Vanaf hier volg je de Hierderweg het bos in. Na circa 250 meter volg je de bruine paaltjes naar links.
TIP: Doe goede schoenen aan en neem voldoende water mee voor onderweg. Op zonnige dagen kan de temperatuur op het open stuifzand hoog oplopen!
Wat is er tijdens het wandelen te zien?
Tijdens het wandelen langs de bruine paaltjes kom je veel bezienswaardigheden tegen. De nummers komen overeen met de nummers op de kaart.
Praktische informatie
Bereikbaarheid
Startpunt - Parkeerplaats Hierderweg
Aanreisinformatie auto
Neem vanaf de A28 (Amersfoort - Zwolle) bij Harderwijk de afslag Harderwijk/Lelystad. Volg de borden Hierden over de Oude Zuiderzeestraatweg. In Hierden ga je rechtsaf de Molenweg in (aanduiding voor fietsers: ’Elspeet’). Ga over het spoor en de A28 tot de parkeerplaats met een informatiepaneel, aan de Hierderweg.Aanreisinformatie openbaar vervoer
Neem vanaf NS-station Harderwijk de bus naar Zwolle. Uitstappen bij halte ’Landgoed Hulshorst’. Vanaf dat punt is het nog een half uur lopen (2 km) tot het startpunt van de route. Je kunt ook vanaf Harderwijk een treintaxi nemen of een fiets huren.De route
Startpunt
1Bebost stuifzand
Aan de vele heuveltjes in het bos zie je goed dat het bos op stuifzand staat. Tot zo’n honderd jaar geleden stoof het zand hier nog vrij in de wind. Om de overlast van het stuifzand te beperken en op termijn hout te winnen, plantte men op grote delen bomen. Vooral grove dennen, omdat die naaldbomen het beste tegen de barre omstandigheden bestand zijn. Al gauw volgde na die aanplant spontane uitzaaiing van jonge dennen.
2Meer insecten, planten en vogels
In dit open deel met heide, gras en wat boomstronken heeft Natuurmonumenten in de periode van 1991 tot 1996 bomen verwijderd. Daardoor krijgt de wind weer vat op het zand: bij harde wind komt het in beweging. Dit stuiven of ’roken’ is belangrijk, omdat daardoor steeds opnieuw kale plaatsen ontstaan. Dat heeft een positieve uitwerking op insecten, planten en vogels. Het aantal broedende nachtzwaluwen (grondbroeders) is verdubbeld en zeldzame, typische zandbijen zijn weer teruggekeerd.
3Zand in beweging
Vanaf het uitzichtpunt heb je een mooi overzicht van het open stuifzand en de verschillende stadia die daar bij horen. Van los zand tot heide en daartussen achtereenvolgens algen, korstmossen en mossen. Bij een fikse storm kun je aan den lijve ondervinden dat het hier nog behoorlijk kan ’roken’.
4Opgestoven zand
Hier bij de losse boomgroepjes kun je een ander effect zien van het stuiven: tegen de boomstammen is het zand vaak tot aanzienlijke hoogtes opgestoven. Soms steken alleen de grillig gevormde kruinen er nog maar bovenuit.
5Bijzondere dieren
Lopend door het open stuifzand merk je hoe extreem dit leefgebied is. Het temperatuurverschil tussen dag en nacht kan wel veertig graden zijn. De enkele pioniers die zich hier bevinden zijn doorgaans opmerkelijke dieren en planten. De mierenleeuw, nachtzwaluw, duinpieper, buntgras, korstmossen en paddenstoelen komen op maar weinig andere plekken in Nederland voor.
6Aangeplant bos
Na het oversteken van een zandrug kom je weer in bos terecht. Deze bomen zijn aangeplant.
7Stuifzandherstel
Natuurmonumenten heeft hier een deel van de bosstrook weer opengemaakt. Veel bijzondere planten en dieren die alleen in en om stuifzandgebieden voorkomen profiteren hier van.
8Wilde zwijnen
Speur in het vrij open dennenbos eens naar wroetsporen van zwijnen. Vooral bij de beukenbomen is de grond vaak omgewoeld. De wilde zwijnen duwen de bodem met hun neus opzij, op zoek naar plantenwortels, (beuken-)nootjes, insectenlarven en andere bodemdieren.
9De natuur gaat zijn gang
Na een mooi loofbomenlaantje kom je weer bij een open stuk. Gras en heide hebben het stuifzand vastgelegd en de begroeiing wint steeds meer terrein. Op den duur wordt het weer bos. Zo gaat de natuur zijn eigen gang. Voorlopig is de plantengroei nog iel en kwetsbaar en trappen edelherten en wandelaars het nog gemakkelijk kaal. Het is ook een goed gebied voor mestkevers. Deze insecten leggen hun eitjes in een balletje mest, dat ze vervolgens in een holletje in het zand verstoppen.
10Bergen
Links loop je langs de steile wand van de Ringberg, verderop kom je langs de Tafelberg. Bovenop hebben de 'bergen' een vlak plateau. Op de hellingen groeit veel kraaiheide, die zich als een tapijt tussen de bomen uitstrekt. Anders dan struikheide bloeit de kraaiheide in april (roze en rood). In de zomer vormt kraaiheide ravenzwarte besjes die niet veel smaak hebben. Let tussen de beide bergen ook eens op de merkwaardige vorm van de dennenbomen die op de open vlakte groeien.
11Leuvenumse Beek
Kijk als je terug bent op de Hierdenseweg nog even bij de Leuvenumse Beek. Je treft er een heel ander type bos dan op het stuifzand, met veel loofbomen. Het beekwater is mooi helder, maar beslist niet drinkbaar voor mensen.