Topnatuur en unieke beleving in de ENCI-groeve vragen om bijstelling Plan van Transformatie
Natuurmonumenten wil de natuur in de ENCI-groeve alle kansen geven om zich te ontwikkelen tot een voor Nederlandse begrippen uniek natuurgebied en het diepe deel van de groeve openstellen voor bezoekers zodat ze kunnen genieten van dit bijzondere deel van de Sint-Pietersberg. We werken hier al jaren hard aan samen met gemeente Maastricht, Provincie Limburg, ENCI, Stichting Ontwikkelingsmaatschappij ENCI-gebied en Sint-Pietersberg Adembenemend waarin de omgeving vertegenwoordigd is. Door verschillende omstandigheden kunnen niet alle onderdelen van het in 2010 opgestelde Plan van Transformatie ENCI-gebied volgens planning gerealiseerd worden. Hierdoor kwam het beheer en de openstelling van de groeve in gevaar. Natuurmonumenten heeft daarom samen met de andere partners van het Plan van Transformatie een voorstel geschreven om het plan op onderdelen bij te stellen waardoor de groeve toch beheerd en veilig opengesteld kan worden.
Relatief hoge kosten voor beheer en openstelling
Om de diepe groeve te kunnen beheren en veilig open te kunnen stellen, is geld nodig. Het beheren van de bijzondere natuur en het veilig open stellen van de diepe groeve voor bezoekers kost in vergelijking met de meeste andere natuurgebieden relatief veel. Door de steile, verticale wanden en rotsige bodem moeten speciale machines en schapen en geiten ingezet worden om te voorkomen dat de groeve dicht groeit met bos. Door het juiste beheer ontstaat er een rijke biodiversiteit van kalkrotsvegetaties, kalkmoerassen en kalkgraslanden, die uniek zijn in Nederland. Er moet 24 uur per dag water gepompt worden om te voorkomen dat de groeve gedeeltelijk volloopt. Daarnaast is door de grote hoogteverschillen en ruwe terreinomstandigheden extra veiligheidstoezicht nodig. Natuurmonumenten krijgt voor het beheer en veilige openstelling van de groeve geen overheidsbijdrage. Ook komen er - in tegenstelling tot wat de gedachte was bij het opstellen van het Plan van Transformatie - nog geen inkomsten uit de exploitatie van de zone tussen het industriegebied en de diepe groeve. Daarom zijn we, naast een bijdrage vanuit onze eigen middelen, afhankelijk van inkomsten uit het gebied zelf om de groeve te kunnen beheren en open te stellen.
Bijdrage aan de kosten
Onderdeel van de voorgestelde bijstelling van het Plan van Transformatie is het genereren van voldoende inkomsten om de groeve te kunnen beheren en veilig open te kunnen stellen. In de bijstelling zijn verschillende onderdelen opgenomen als bijdrage aan de relatief hoge kosten voor het beheer en de openstelling. Voor de kortere termijn zijn dat een parkeerbijdrage, een waterspeelplek, gebiedsbijdrage voor toegang tot de diepe groeve, excursies, activiteiten en evenementen en huur- of erfpachtinkomsten via de horeca. Voor de langere termijn zijn een vergaderlocatie, een museum en outdoor activiteiten een mogelijkheid.
Ambassadeurs
We willen de Maastrichtenaren bij de groeve betrekken, hen de mogelijkheid bieden te genieten van het mooie gebied en tegelijkertijd een rol geven als ambassadeur door hun trots uit te dragen en daarmee te zorgen voor bekendheid bij anderen. Daarom hebben we in overleg met Gemeente Maastricht voor de Maastrichtenaren een aanbod uitgedacht, waar naast vrije toegang tot de diepe groeve, ook open dagen, een scholenprogramma, beheerdagen en een natuurcafé onderdeel van uitmaken. We hopen zo de Maastrichtenaren goed te kunnen informeren over de unieke natuur, de recreatiemogelijkheden op de Sint-Pietersberg, het beheer wat Natuurmonumenten uitvoert en ook te binden aan Natuurmonumenten.
Besluitvorming bijstelling Plan van Transformatie
Het voorstel om het Plan van Transformatie ENCI-gebied bij te stellen, moet goedgekeurd worden door alle partners die het Plan van Transformatie in het verleden hebben ondertekend. We verwachten dat alle partijen in het najaar een besluit nemen over de bijstelling. Natuurmomenten staat te popelen om de groeve open te stellen voor individuele bezoekers. In de zomer starten we alvast met begeleide excursies naar de diepe groeve.
