Natuurorganisaties geven handreiking voor perspectiefbrief Staghouwer
Natuur- en milieuorganisaties stuurden deze week een brief naar Minister Staghouwer (LNV) met aanbevelingen voor een duurzaam toekomstperspectief voor agrarische ondernemers. De organisaties benoemen in de brief dat de transitie van de landbouw niet alleen met oog op stikstof, maar ook met oog op opgaven voor klimaat, water- en natuurherstel moet worden opgepakt. Boeren verdienen snel duidelijkheid over hun toekomst en ook ketenpartijen moeten volgens de organisaties financieel bijdragen aan de vergroening van de landbouw.
Het ministerie van LNV moet nu de kans aangrijpen om de landbouw van de toekomst vorm te geven, vinden de organisaties. In de brief geven ze handreikingen over hoe die transitie vormgegeven kan worden zodat boeren nu snel duidelijkheid en een duurzaam perspectief krijgen.
Blindstaren op stikstof lost de klimaat- en watercrisis niet op
De transitie naar duurzame landbouw kan alleen als we de natuur, klimaat en watercrisis tegelijk oplossen. Eenzijdige maatregelen die één van de vele problemen oplost biedt geen eerlijk en duurzaam toekomstperspectief, want dit zal ertoe leiden dat agrarische ondernemers in 2027 extra maatregelen voor schoner water moeten nemen en een paar jaar later voor het klimaat. Ook de samenhang met de besteding van geld uit het stikstoffonds van ruim 24 miljard, het Nationaal Strategisch Plan voor de Europese landbouwsubsidies en het mestbeleid is van groot belang.
Extensiever en ecologischer
De organisaties vragen de Minister om aan boeren duidelijk te maken wat er moet gebeuren en ze te compenseren voor kosten die ze moeten maken om natuurvriendelijker te gaan werken. Ontwerp een ‘afbouwpad’ voor het gebruik van schadelijke inputs, zoals kunstmest, bestrijdingsmiddelen en geïmporteerd veevoer. Geef boeren ondernemerszekerheid via ondersteuning (in kennis en geld) en met langjarige regelingen voor het leveren van publieke diensten. Boeren betalen voor het omzetten van landbouwgrond naar landschapsgrond bevordert extensivering en een ecologische bedrijfsvoering. Dit kan met name voor de overgangsgebieden rondom kwetsbare natuurgebieden eraan bijdragen dat landbouw en natuur prima samen kunnen gaan.
Koplopers en piekbelasters
Koplopers en huidige natuurvriendelijke of biologische boeren moeten waar mogelijk worden ontzien en de overheid moet hen nauw betrekken bij de vormgeving van de transitie. Deze boeren zijn essentieel als rolmodel en kennismakelaar voor alle boeren die de omslag nog moeten maken. Een goed voorbeeld is het onlangs gepubliceerde ‘Groenboerenplan’ van diverse boerenorganisaties. Voor piekbelasters is daarentegen geen ruimte meer en van deze uitstoters vragen we een snelle omslag.
Ook ketenpartijen hebben verantwoordelijkheid.
Deze gezamenlijke opdracht vraagt een bijdrage van iedereen. Dat betekent dat ook banken moeten bijdragen aan de transitie. Daarvoor moeten echter wel bestaande investeringsonzekerheden weggenomen worden die banken nu beletten om te investeren in verduurzaming. Ketenpartijen moeten financieel bijdragen aan het verduurzamen van de sector. Dankzij nieuwe Europese concurrentiewetgeving kunnen deze partijen nu afspraken maken over hogere duurzaamheidseisen en boeren hiervoor extra belonen. De overheid moet het maken van deze ketenafspraken afdwingen, maar ook de consument stimuleren om bewuste keuzes te maken bij het boodschappen doen. Zo krijgen agrarische ondernemers een eerlijke prijs voor duurzame producten en kunnen maatschappelijke gelden worden ingezet voor die zaken die alleen met publiek geld betaald kunnen worden.
In september komt minister Staghouwer met zijn nieuwe perspectievenbrief en de natuur- en milieuorganisaties zullen deze brief beoordelen op de integraliteit, snelheid en het eerlijke toekomstperspectief voor de Nederlandse landbouw
*De natuurorganisaties betreffen: Natuurmonumenten, Greenpeace, LandschappenNL, Milieudefensie, De natuur en milieufederaties, WNF, Natuur & Milieu, SoortenNL en Vogelbescherming Nederland.
