Klok Kasteel Eerde slaat weer na 60 jaar
Vrijdag 7 februari 2020 is een bijzondere dag in de geschiedenis van Kasteel Eerde. Na 60 jaar slaat de klok van het kasteel weer! Het torenuurwerk is in opdracht van Natuurmonumenten gerestaureerd door de Koninklijke Eijsbouts Klokkengieterij en fabriek van torenuurwerken. De restauratie was mogelijk door een financiële bijdrage van het Prins Bernhard Cultuurfonds en het Ridderschap Overijssel. In aanwezigheid van een aantal nauw betrokkenen, waaronder enkele leden van de familie Van Pallandt, is de klok officieel in werking gezet.
Niemand wist meer hoe de klok vroeger precies klonk. Voor zover medewerkers van Natuurmonumenten en van de Internationale school weten, staat de wijzerplaat boven de ingang van het kasteel al vele jaren stil. Ook enkele leden van de familie Van Pallandt, die nog op het landgoed wonen, hebben de klok al die tijd niet meer gehoord. Een kleinzoon van Philip Dirk baron van Pallandt vertelt: “Volgens mij heeft de klok zolang ik op school zat van 1963 tot 1970 het niet gedaan. Probleem was dat de gewichten gehesen moesten worden. Onze vader heeft echter een elektrisch klokje geplaatst zodat de klok werkte. Het slagmechanisme stond uit omdat er kinderen op de zolderverdieping sliepen. De bel hangt buiten net boven de klok. Ik heb het mechaniek van de klok nooit in een geheel gezien.”
Het torenuurwerk sloeg op vrijdag 7 februari 2020 weer na 60 jaar
Historisch uurwerk
In Kasteel Eerde te Ommen bevindt zich een uurwerk van grote historische waarde. Adviseur Loek Romeyn van Stichting tot Behoud van het Torenuurwerk maakte de werkomschrijving voor de restauratie. In het zogenaamde restauratiebestek valt te lezen: “Kasteel Eerde te Ommen komt al in 1227 in de archieven voor onder de naam Huis Eerde. De huidige vorm kreeg het in 1715. Men kan er van uitgaan dat het uurwerk in of omstreeks dat jaar is vervaardigd. Het vertoont zeer grote gelijkenis met het torenuurwerk in de kerk van Drempt. Dat uurwerk is gesigneerd en gedateerd: Joan Sprakel fecit Goor, Anno 1700. Het is met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat Joan Sprakel (* ± 1652 Goor † ± 1725) dit uurwerk heeft vervaardigd.“
Torenuurwerk Kasteel Eerde na de restauratie
Zware gewichten
De stelling en de overige onderdelen van het uurwerk zijn van smeedijzer. Het is een groot en ingewikkeld geheel van meerdere tandwielen, assen en andere onderdelen, die het gaand werk (het tijd-metende deel) en het slagwerk aansturen. Twee zware aandrijfgewichten maken het plaatje compleet. Een praktische vraag die Natuurmonumenten kreeg is: “Wie gaat nu de zware gewichten hijsen”? Romeyn en de restaurateurs van Koninklijke Eijsbouts hebben hiervoor een oplossing bedacht: ieder uur gaat een motortje in werking. De gewichten van het torenuurwerk op kasteel Eerde hoeven anno 2020 niet meer met de hand gehesen te worden.
Uurwerk slaat weer na 60 jaar
