Ga direct naar inhoud
Nieuws

In de kraamkamer: de vos

22 mei 2023 | Annette den Dulk

Het broedseizoen is nog steeds in volle gang. Voor de welpjes van een vos breekt op dit moment een spannende tijd aan: ze gaan op verkenning buiten het hol waar ze een week of drie-vier geleden geboren zijn. Mama vos is voor de geboorte op zoek gegaan naar een klein bestaand hol van bijvoorbeeld een konijn. Of onder boomwortels of in een spleet. Als de jonge vossen buiten het hol komen, verhuist mama vos ze meestal naar een ander groter hol, bijvoorbeeld van een das. Papa vos woont niet in het hol, maar zorgt wel voor mama en de welpjes: hij brengt het voedsel. Vanaf half juni verblijft het hele gezin bovengronds. De jongen vaak nog redelijk veilig op een beschutte plek met struikgewas. De kraamkamer van de vossen is nog erg kwetsbaar. Dus kom je op kraamvisite in de natuur, houd dan rekening met de dieren die nu bezig zijn met paren, baren, broeden en opgroeien. Dat kan heel simpel door op de paden te blijven, honden aan te lijnen en geen afval achter te laten.

vossenwelpjes

Honkvast

Een mannetje (rekel) en vrouwtje (moer) delen één territorium van zo’n 100 tot 400 hectare. De grootte is afhankelijk van het voedselaanbod. Ze markeren hun territorium met urine en afscheiding uit de geurklieren in de staart, kop en voetzolen. Samen zijn ze honkvast: ze blijven jaren bij elkaar in hun eigen territorium. Toch verlaat soms één van hen het leefgebied.

Voortplanting

Vossen paren in de winter waarbij het mannetje echt zijn best doet om het vrouwtje te versieren. In onze wereld zouden we hem als stalker zien: een aantal dagen lang achtervolgt het mannetje het vrouwtje overal waar ze naar toe gaat. Op deze manier voorkomt hij dat andere mannetjes met ‘zijn’ trofee ervan door gaan. Tijdens de paring blijft het mannetje een tijdje aan het vrouwtje vast zitten. Na een draagtijd van 53 dagen worden eind maart/begin april gemiddeld vier tot vijf vossenwelpjes geboren. Maar het kunnen er ook wel veertien zijn… Ze blijven de eerste weken in hun hol om daarna in de voetsporen van papa en mama vos te treden.

Vossenwelpjes op verkenning buiten het hol

Vossenfeitjes

  • De vos eet het liefst kleine dieren, zoals konijnen en hazen. Ook vogels vindt hij lekker, maar die zijn wat lastiger te vangen. Daarnaast eet hij eieren, insecten en zelfs fruit. Soms rommelt ie aan vuilniszakken. Eigenlijk is de vos dus een alleseter.
  • Vossen hebben een goed geheugen: ze bewaren soms voedsel achter loszittende boomschors of in een kuil bedekt met aarde. Zelfs maanden later kan de vos de verstopte prooi terugvinden: de combinatie van geur en herinnering helpt ‘m daarbij.
  • Na ongeveer een half jaar, kan een jonge vos voor zichzelf zorgen en gaat ie op zoek naar een eigen territorium. Sommige vossen zijn zo gehecht aan de familie dat ze in de buurt van de ouders blijven.
  • De vos gebruikt zijn staart als kussentje: zo kan ie lekker zacht slapen!
  • Het is dat een vos niet kan fietsen, maar anders was hij een triatleet om jaloers op te zijn: de vos kan én goed zwemmen en wel 60 kilometer per uur rennen.

Test je kennis over het broedseizoen!

Wat weet jij over het broedseizoen en hoe jij de natuur kunt helpen? Test nu je kennis en doe mee aan de broedquiz!

Moeder vos zoogt haar welpjes

Annette den Dulk
Annette den Dulk