Ga direct naar inhoud
Nieuws

Mallejan geplaatst op buitenplaats Bantam

05 oktober 2016 | Angelique Aerts

Vroeger werd er tijdens boswerkzaamheden gebruik gemaakt van een Mallejan. Een mallejan is een vervoersmiddel waarmee, met behulp van paarden, boomstammen uit het bos gesleept werden. De Mallejan die in de 19e eeuw gebruikt werd op buitenplaatsen Schaep en Burgh en Bantam is door vrijwilligers hersteld en nu voor iedereen te bewonderen op buitenplaats Bantam.

Mallejan geplaatst op buitenplaats Bantam

Rijke historie

De heer Maurits Jacob van Lennep was getrouwd met jonkvrouw Caroline van Loon. In 1878 lieten zij op buitenplaats Bantam een landhuis bouwen. In 1899 verkochten zij Bantam aan de Amsterdamse bankier Labourche. In 1923 verkocht ook hij Bantam, dit maal aan de Gemeente Bussum. In 1984 verkocht de Gemeente Bussum deze buitenplaats aan Natuurmonumenten. Toen Natuurmonumenten Bantam aankocht stond in de tuin van de voormalige tuinbaas-woning aan de Fransche Kampweg deze Mallejan.

Historisch boswerktuig

Er zijn nog maar heel weinig Mallejannen in Nederland. De meeste zijn weggerot of gebruikt als haardhout. Natuurmonumenten is vrijwilligers Henny Comijn en Jan Timmer heel dankbaar voor het restaureren van dit ouderwetse werktuig. Henny: ‘Toen we er aan begonnen waren eigenlijk alleen de spaken van de wielen en het ijzerwerk nog intact. Vooral het juist boren van de assen was een aardig karwei. Best leuk dat het gelukt is om de Mallejan weer gangbaar te maken.’ Vrijwilliger Jan nam al het schilderwerk voor zijn rekening. ‘Het is leuk dat iedereen die op buitenplaats Bantam wandelt de Mallejan kan aanschouwen. Het zegt toch iets over onze historie.’

Hoe werkt een Mallejan?

De Mallejan werd gebruikt als werktuig in het bos. Met de Mallejan werden bomen uit het bos gesleept. De kar heeft twee wielen verbonden door een hoge as. Haaks op de as zit een lange balk, de dissel. De kar werd over de stam gereden, waarna de stam met een ketting of tang werd vastgemaakt. Vervolgens lichtte men de stam van de grond door de dissel omlaag te trekken. De stam werd aan de voorzijde aan de dissel vastgemaakt. Daarna werd de Mallejan door paarden uit het bos getrokken.

Op buitenplaats Bantam kan nu iedereen dit ouderwetse werktuig bewonderen.

Boswachter Angelique Aerts
Angelique Aerts