Ga direct naar inhoud
Nieuws

Politieke partijen kiezen voor regie op het landschap

19 februari 2021 | Marjolein Koek

Op vrijdag 19 februari organiseerden Bouwend Nederland, LTO Nederland, Natuurmonumenten en LandschappenNL een verkiezingsdebat over de dilemma’s en keuzes rondom de schaarse grond in Nederland: "Keuzes voor ons landschap." In een vurig debat waren de kandidaat-Kamerleden het over één ding eens: meer regie op het landschap is nodig.

landschap

In het debat ‘Keuzes voor ons landschap!’ gingen kandidaat-Kamerleden van de grootste politieke partijen in discussie over het grondgebruik en de ruimtelijke inrichting van Nederland. Politici die deelnamen aan het debat: Mark Harbers (VVD), Cees de Jong (CDA), Tjeerd de Groot (D66), Laura Bromet (GL), Pieter Grinwis (CU), Joris Thijssen (PvdA), Frank Wassenberg (PvdD) en Frank Futselaar (SP). Onder leiding van debatleiders Yoeri Albrecht en Rogier Elshout gingen ze met elkaar in gesprek. Het debat was via een livestream te volgen en trok zo’n 2000 kijkers. Het debat is terug te kijken via de site van De Balie.

Monopolie voor de landbouw?

Dat er meer landelijke regie nodig is om het landschap te beschermen, daar zijn alle partijen het wel over eens. Niemand mag monopolie hebben op ons landschap, vonden alle partijen. Wassenberg (PvdD) stelde echter dat een monopolie op het landschap wel op de loer ligt: ‘’…tweederde van ons land is voor de landbouw, dat is onhoudbaar. De veestapel moet teruggebracht worden met 75%.” De Jong (CDA) reageerde: ‘U kijkt naar mij voor een oplossing, maar uiteindelijk moeten we het samen doen.” De deelnemende partijen vonden elkaar in het feit dat we boeren moeten helpen om de transitie naar een duurzamere manier van werken te kunnen maken. De Groot (D66) geeft hiervoor als voorbeeld dat je verborgen kosten zichtbaar moet maken, bijvoorbeeld door het invoeren van een vleesheffing. VVD wil de keus echter ook bij de boer laten: “De boer heeft hierin een vrije keuze, wij moeten ze echter wel verleiden om bijvoorbeeld minder stikstof uit te stoten.”

Centrale regie of regionale verantwoordelijkheid

De opgaves voor het landschap gaan verder dan landbouw alleen. Zowel VVD als GroenLinks pleitten voor meer landelijke regie op het landschap. Bromet (GL) zegt over de landelijke woningbouwopgave: ‘’Soms helpt het om een beetje afstand te nemen, om te zien wat echt van kwaliteit is.” ChristenUnie Pieter Grinwis sluit zich daarbij aan: “je hebt een ruimtelijke regisseur nodig om verwaarlozing van ons landschap tegen te gaan. Concreet pleit de CU voor een Deltacommissaris voor de energietransitie.”  Verder benoemt Bromet de olifant in de kamer: de Omgevingswet. Ze vindt dat ‘zachte belangen’ zoals natuur met deze wet onvoldoende worden beschermd.

Natuurherstel en economie

Het risico is dat de grootste verantwoordelijkheid van onze generatie - de klimaatopgave – botst met een minstens zo grote uitdaging; biodiversiteitherstel. Natuurmonumenten vindt dat we niet langer een hypotheek op de toekomst mogen nemen. Natuurherstel móet eerst, om verdere achteruitgang tegen te gaan. Thijssen (PvdA) beaamt dat: ‘We moeten eerst laten zien dat we natuur herstellen, stikstofuitstoot halveren en daarná de juiste economische kansen pakken. Daar hoort het bouwen van kolencentrales of snelwegen wat mij betreft niet bij.”

Aan ideeën voor natuurversterking hebben de kandidaten geen gebrek. Zo wil de SP de originele plannen voor de ecologische hoofdstructuur weer in ere herstellen en wil D66 ‘’400.000 hectare natuur om natuurgebieden heen om ze robuuster te maken en ze te verbinden.’’

Monumentenwet voor het landschap

Wat opviel is dat de partijen unaniem voorstander zijn van een Monumentenwet voor het landschap. Ook Frank Futselaar (SP) kan zich daar in vinden, want, zo stelt hij: “de Nederlandse natuur eindigt niet waar het natuurgebied eindigt. Natuurmonumenten juicht een ‘monumentenwet voor het landschap van harte toe. Van den Tweel: “Laten we ons landschappelijke erfgoed net als ons cultureel erfgoed en onze natuurgebieden erkennen en beschermen. Want we leven in een unieke, schitterende delta die we voor de toekomst moeten willen behouden.”

Marjolein Koek
Marjolein Koek

Persvoorlichter