Reactie Natuurmonumenten op de landbouwvisie van Minister Schouten
Natuurmonumenten is blij met de landbouwvisie van minister Schouten. Directeur Marc van den Tweel: “Het is een dappere visie geworden waarin de problemen in de landbouw treffend worden benoemd”. Als beheerder van meer dan 350 natuurgebieden in Nederland ervaren wij de problemen ook dagelijks. Volgens minister Schouten moeten landbouw en natuur meer hand in hand. Dat is Natuurmonumenten uit het hart gegrepen. “Deze visie biedt aan alle betrokken partijen handvatten voor een nieuwe koers. Niet alleen boeren worden aangesproken, maar ook banken, supermarkten, tussenhandel en natuurorganisaties”.
De grutto heeft niet tot 2030
De landbouwvisie geeft richting voor de toekomst. De grutto heeft echter niet de tijd tot 2030. Voor de noodzakelijke veranderingen in de landbouw is nu actie nodig. Kern van de visie is het sluiten van kringlopen. Dat is een noodzakelijke stap die Natuurmonumenten toejuicht. Maar daarnaast is ook iets anders nodig. Van den Tweel: “In deze landbouwvisie blijft voor boeren alle ruimte om te produceren voor de wereldmarkt. Tegelijkertijd zien we dat ons leefomgeving kraakt en zucht onder het intensieve landgebruik. Als we landbouw weer in balans willen brengen met gezonde bodems, natuur en landschap, moeten we kijken naar de vraag of we in Nederland niet simpelweg tevéél voedsel produceren. Moeten we in ons kleine landje wel vlees, eieren of suiker willen produceren voor de rest van de wereld? De minister laat dat aspect in haar visie onbenoemd."
Decennia van intensivering en schaalvergroting in de landbouw hebben geleid tot een aantal ontwikkelingen die we als samenleving niet moeten willen. Van den Tweel: “Dat geldt bijvoorbeeld voor het gebruik van systemische pesticiden: gif waardoor hele planten, van de wortel tot de bloem, giftig worden voor alle insecten die ermee in aanraking komen. Het is één voorbeeld van een verschijnsel waarvoor volgens Natuurmonumenten geen plek is in de landbouw van de toekomst”.
Regelgeving
Het is belangrijk dat regelgeving aansluit bij de doelen van de landbouwvisie. Zo wordt op dit moment het nieuwe Europese Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) vormgegeven. Met het GLB kunnen de voorwaarden voor duurzame landbouw uitstekend worden gestimuleerd. Ook is minister Schouten van plan om binnenkort het mestbeleid te herzien. Dit is een uitgelezen kans om definitief een einde te maken aan één van de grootste bedreigingen voor onze natuur: het immense mestoverschot. Maar ook de uitwerking van het Klimaatakkoord biedt mogelijkheid om de landbouwsector te verduurzamen. Van den Tweel: “Al deze zaken moeten voortvarend worden aangepakt. De tijd van mooie woorden is voorbij”.
Alle partijen aan de bak
Terecht stelt de minister in haar visie dat álle betrokken partijen samen moeten werken aan een gezonde toekomst voor de landbouw. Boeren hebben tweederde van het buitengebied in beheer, het leefgebied van vele plant- en diersoorten. Boeren maken echter ook onderdeel uit van een complexe voedselketen. Als daarin niets verandert, is het voor veel boeren onmogelijk om natuurinclusiever te werken. Natuurmonumenten is van mening dat boeren voor een goed product een goede prijs moeten ontvangen. En daar draagt Natuurmonumenten graag aan bij. De nieuwe eilanddeal op Schiermonnikoog is hier een mooi voorbeeld van. Boeren op het Waddeneiland produceren geen melk meer voor het vasteland, maar verwerken de melk op het eiland tot kwaliteitskaas. Natuurmonumenten steunt de boeren bij deze transitie door de verkoop te stimuleren en extra grond beschikbaar te stellen.
