Ga direct naar inhoud
Nieuws

Slecht weer verspreidt eikenprocessierupsen

14 juni 2019 | Frans Bosscher

In het hele land zie je rood-witte linten om eikenbomen. Het is weer zover. Het is weer de tijd van de eikenprocessierupsen. De brandharen van de rupsen kunnen gezondheidsklachten geven, dus is het zaak uit de buurt te blijven.

Eikenprocessierups

Door de zware buien de afgelopen weken zijn de eikenprocessierupsen op veel meer plaatsen terechtgekomen. Nesten zijn uit bomen gewaaid, waardoor de rupsen nu in bermen, tuinen, grasvelden, speelplaatsen en straten zitten. De kans is daardoor groter dat jij of je huisdier ermee in contact komen. Opletten dus. Je voorkomt contact door hals, armen en benen te bedekken. Pak de rupsen niet op, ga ook niet zo maar op de grond of tegen een boom zitten.

Wat als ik klachten heb?

Heb je toch contact gehad met een eikenprocessierups spoel je huid dan goed af met lauw water of strip je huid met plakband. Zo verwijder je de brandharen die op je huid zijn terechtgekomen. Als je bultjes krijgt: ga niet wrijven of krabben. De klachten verdwijnen binnen twee weken. Bij ernstige klachten is het raadzaam je huisarts te bellen.

Klimaatverandering

Eikenprocessierupsen komen oorspronkelijk uit Zuid-Europa. Sinds de jaren negentig zien ze hem ook steeds meer in ons land, waarschijnlijk omdat het hier door de klimaatverandering warmer wordt. Je komt de rupsen nu in het hele land tegen. Zoals de naam al aangeeft leven eikenprocessierupsen op eiken. Ze eten van de bladeren van de boom. Dat doen ze ’s nachts, waarbij ze in lange rijen achter elkaar kruipen. Net een processie dus.

Brandharen

De rups van de eikenprocessievlinder – een nachtvlinder – heeft vele duizenden brandharen. Die schiet hij af als hij zich bedreigd voelt. De haren, die pijlvormig zijn en weerhaakjes hebben, bevatten stoffen die huiduitslag, zwellingen en jeuk kunnen geven. Maar de haren verspreiden zich ook met de wind, waardoor je ermee in contact kunt komen als je in de buurt bent.

Ontharen

Vanwege de overlast doen gemeenten veel moeite om de eikenprocessierupsen te bestrijden. Soms met chemische middelen, soms door ze op te zuigen of te verbranden. Zo langzamerhand komen er echter ook steeds meer natuurlijke vijanden voor de rups. Larven van bijvoorbeeld gaasvliegen, sluipwespen en wantsen eten de rups. Ook diverse vogelsoorten hebben de rupsen inmiddels op het menu staan, waaronder kool- en pimpelmezen, spechten en winterkoninkjes. Vorig jaar hebben onderzoekers ontdekt dat koolmezen de rupsen eerst ontharen voordat ze ze opeten. Dat doen ze door de rups flink tegen een tak te meppen. Door de stress schiet de rups zijn haren weg en is dan klaar om gegeten te worden.

Help mee

Door het de natuurlijke vijanden naar de zin te maken, help je mee om het aantal eikenprocessierupsen in te dammen. Hang veel nestkasten voor mezen op, zet waterbakjes in de tuin waar ze kunnen badderen en drinken. Om meer insectenlarven te krijgen die de rupsen opeten, is het goed om zoveel mogelijk bloeiende planten in te tuin te planten en te zaaien. Ook goed voor heel veel andere insecten.

Frans Bosscher