Voorgestelde wijzingen stikstofwet zijn stap in de goede richting

De stikstofuitstoot in Nederland is veel te groot. Daardoor staat onze natuur ernstig onder druk. Planten- en diersoorten verdwijnen uit Nederland, door de overmaat aan stikstofoxiden en ammoniak. Alleen door de stikstofuitstoot fors te verlagen, kunnen we kwetsbare natuur in ons land behouden en herstellen. Vandaag besprak de Tweede Kamer het wetsvoorstel dat ervoor moet zorgen dat natuur wordt hersteld en dat de uitstoot van stikstof wordt teruggedrongen. Er werden verschillende wetswijzigingen (amendementen) ingediend waarmee de wet nog kan worden aangepast.

Ambitie na 2030 verhoogd

Kamerleden Futselaar (SP) & De Groot (D66) dienden een amendement in waarmee het ambitieniveau van de wet wordt verhoogd. Met dit amendement wordt in de wet vastgelegd dat de stikstofreductie in de periode van 2030 tot 2035 verder verhoogd wordt naar 50%. Dat moet ertoe leiden dat in 2035 74% van de stikstofgevoelige Natura2000-gebieden onder de zogenaamde ‘kritische depositiewaarde’ komt. Bovendien regelt het amendement dat er vanaf 2033 aan wordt gewerkt om alle Nederlandse natuur onder de kritische depositiewaarde te brengen. En er wordt in 2028 een tussentijdse evaluatie uitgevoerd waarin wordt gekeken of er aanvullende maatregelen nodig zijn om de voorgenomen stikstofreductie te realiseren. Tot 2030 blijft de ambitie – helaas – gelijk: de stikstofuitstoot wordt met 26% gereduceerd. Daar blijven Natuurmonumenten en Natuur & Milieu heel kritisch over. Het is onvoldoende, en we betreuren dat kabinet en Tweede Kamer niet sneller werk maken van het terugdringen van de stikstofuitstoot. De natuur betaalt daarvoor de rekening.

Bewaken dat reductie wordt gerealiseerd

Omdat de doelstelling van 26% stikstofreductie voor 2030 niet omhoog gaat, vinden Natuurmonumenten en Natuur & Milieu het noodzakelijk dat tot 2030 scherp wordt bewaakt dat de voorgenomen stikstofreductie écht wordt gerealiseerd. Het amendement van Otterloo (50+) & Dik-Faber (CU), draagt hier aan bij: hierin wordt vastgelegd dat er óók in 2025 al een tussentijdse stikstofafname van 21% aantoonbaar gerealiseerd moet zijn.

Ophouden met zoeken naar sluiproutes

Natuurmonumenten en Natuur & Milieu zijn buitengewoon kritisch over amendementen van Harbers (VVD) & Geurts (CDA) (amendement-nummer 35600-18) en van Geurts & Harbers (amendement-nummer 35600-17), waarin toch weer sluiproutes gezocht worden om onder de bescherming van onze natuur uit te komen. In deze amendementen willen partijen vastleggen dat natuurgebieden hun beschermde status alsnog kunnen verliezen als het terugdringen van de stikstofuitstoot te lastig blijkt of op economische bezwaren stuit. Dat is echt de wereld op zijn kop: de stikstofcrisis van de afgelopen jaren maakt duidelijk dat de overheid nu eindelijk écht werk moet maken van het beschermen van de natuur, en op moet houden met het zoeken naar excuses waarom dat niet zou hoeven.

Achtergrond

Op 29 mei 2019 sprak de Raad van State uit dat het vorige Nederlandse stikstofbeleid – het Programma Aanpak Stikstof (PAS) – geen geldig instrument was voor vergunningverlening. Het programma was in essentie een ‘hypotheek op de toekomst’: vergunningen voor extra stikstofuitstoot werden vergeven op basis van voorgenomen - maar nog niet gerealiseerde - plannen om de stikstofuitstoot terug te dringen. In de praktijk leidde deze regeling tot een verdere aantasting van onze natuur, die toch al zwaar onder druk staat door de enorme overbelasting met stikstof. Omdat er een streep door de PAS werd gezet, moest er een nieuwe wet worden gemaakt waarin wordt vastgelegd hoe (en hoeveel) uitstoot van stikstof gereduceerd wordt en hoe natuur wordt hersteld.

Op 13 oktober stuurde minister Schouten van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een wetsvoorstel “stikstofreductie en natuurherstel” naar de Tweede Kamer om uit de stikstofcrisis te komen. Natuurmonumenten vond dit wetsvoorstel onvoldoende. Terwijl de door de overheid zelf ingestelde Commissie Remkes glashelder had gemaakt dat het nodig is de stikstofuitstoot in 2030 met 50% te verlagen, stond in het wetsvoorstel een ambitie van -26% genoemd. Onvoldoende als we verdere afname van de natuur willen voorkomen – en vergunningverlening voor de economie weer op gang willen brengen. De ambitie om de stikstofuitstoot te verlagen met 26% in 2030 leidt alleen maar tot verdere opbouw van de stikstofoverdaad in onze natuurgebieden en zal de afname van planten en dieren niet keren. Terecht vroeg de Raad van State zich dan ook af waarom het wetsvoorstel van Schouten het advies van de Commissie Remkes niet volgde.

Volgende week dinsdag 15 december stemt de Tweede Kamer over de amendementen die vandaag zijn ingediend.