Ons pleidooi als het gaat om stikstof en landbouw

Oproep aan kabinet

• Kom de afspraken uit het coalitieakkoord snel na
• Neem de regie in deze crisis en zorg dat provincies vaart maken met de gebiedsprocessen
• Omarm het ‘Boer tot Bord’-doel van 25% biologische landbouw ook als doel voor de consumptie
• Torn niet aan de stikstofdoelen, maar voer het beleid juist snel uit; we hebben geen tijd te verliezen (alle partijen weten al heel lang dat de hervorming moet gebeuren). Leg de reductiedoelstellingen vast in de wet.

Pak meerdere problemen tegelijkertijd aan

• Pak het stikstofprobleem samen met opgaven voor schoon water, verdroging,  schone lucht en klimaatverandering
• Er moet niet alleen geld worden gestoken in technische maatregelen wanneer die enkel stikstof verminderen, maar zaken rondom water, klimaat, dierenwelzijn en bodem niet helpen.
• Verplaatsing van bestaande boerenbedrijven draagt niet bij aan bijvoorbeeld de klimaatopgave. Als bedrijven verplaatst worden dan is nog steeds een omslag naar natuurinclusieve landbouw voor een bedrijf noodzakelijk.

Alle sectoren moeten bijdragen

Naast landbouw, moeten ook de sectoren industrie en verkeer bijdragen aan de oplossing. Al levert de landbouwsector verreweg de grootste bijdrage aan de stikstofcrisis, het druist tegen ieders rechtvaardigheidsgevoel in als andere sectoren niet ook gaan bijdragen.

Alle spelers in de keten moeten bijdragen

De bedrijfsvoering van boeren zit gevangen in een hele keten waar ook banken, toeleveranciers en supermarkten onderdeel van uitmaken. Daarom is het noodzakelijk dat banken (met name Rabobank als grootste bank in de Nederlandse landbouw, maar ook ING Bank of ABN Amro), toeleveranciers, de verwerkende industrie en supermarkten moeten bijdragen aan de transitie.

• Het huidige landbouwsysteem is onhoudbaar en moet hervormen, deze transitie is onvermijdelijk. De stikstofcrisis staat niet op zichzelf, maar is slechts één van de vele symptomen van het huidige beleid.
• Ondersteun de boeren die willen extensiveren (in kennis, geld en langjarige regelingen voor publieke natuurdiensten). Reserveer bijv. voldoende budget voor extensiveren door bijv. het ‘GroenBoerenPlan’ en het ‘Aanvalsplan Grutto’.
• Stimuleer de omslag naar ecologische landbouw door bijv afwaarderen landbouwgrond naar landschapsgrond. Neem ecologische landbouw (bijvoorbeeld biologische en agro-ecologische landbouw) als uitgangspunt.
• Groen boeren moet lonend worden voor alle boeren (heffingen op milieuschade en daarmee groene boeren ondersteunen; natuurdiensten, stapeling van belonen, de vervuiler betaalt-principe hanteren ipv kosten op samenleving afwentelen).
• Minder vee per hectare is onvermijdelijk.
• Technische maatregelen zijn alleen relevant wanneer deze naast stikstofvermindering ook zorgen voor verbetering van zaken rondom waterkwaliteit, klimaatverandering, dierenwelzijn en bodemkwaliteit (alleen dan hier geld voor beschikbaar stellen); eenzijdige focus op technische stalmaatregelen jaagt boeren enkel op kosten en biedt geen eerlijk perspectief. Die investering moeten boeren vaak terugverdienen met nog meer vee, nog hogere productie.
• Zet meer in op lokaal en ecologisch geproduceerde, plantaardige productie waarvoor boeren een eerlijke prijs krijgen
• Ontwerp een ‘afbouwpad’ voor het gebruik van schadelijke stoffen, zoals kunstmest, chemische bestrijdingsmiddelen en geïmporteerd veevoer.