Ook in de winter zijn er paddenstoelen...!

Gele trilzwam

De gele trilzwam is het meest opvallend. Van oktober tot maart zie je ze op dode takken van loofbomen. Omdat er geen bladeren meer aan de bomen zitten, valt hun gele kleur goed op. Als ze ouder worden, verbleken ze. De gele trilzwam groeit van een schijfje uit tot een geleiachtige massa met een doorsnee tot 10 centimeter.

Het gewoon fluweelpootje

Het gewoon fluweelpootje doet zijn naam eer aan: hij heeft een prachtig, stevig, fluweelachtig steeltje. Ze staan vaak in grote bundels op de stammen van loofbomen, met een voorkeur voor kastanjes.

Echte tonderzwam

De echte tonderzwam kun je het hele jaar door zien, ook in de winter. Hij trekt zich niet veel van de winter aan. Zijn houterige structuur geeft genoeg bescherming tegen de elementen. Ze groeien op dode en half dode bomen en worden ieder jaar groter. Dat kun je goed zien aan de jaarringen op de paddenstoel.

Vroeger werd de binnenkant, de tondel, van deze paddenstoelen gedroogd en bewaard in een tondeldoos. Samen met vuursteentjes vormde zo’n tondeldoos een soort aansteker. Vuur verkreeg je door de vuursteentjes tegen elkaar te slaan. De daarbij ontstane vonkjes werden op de tondel opgevangen waardoor de tondel ging gloeien. Dat vormde de basis van een vuurtje.

De baard van Koning Winter

Een ander fenomeen is ijshaar. Je vindt het alleen in de winterperiode bij hoge luchtvochtigheid, weinig wind, temperaturen net onder het vriespunt en dan vooral op beukentakken zonder schors. Het is geen paddenstoel maar het restant van de stofwisseling van een paddenstoel.

In het kernhout zit een zwam (rozeblauwig waskorstje). Deze zwam produceert veel waterdamp, dat door de poriën van het hout naar buiten wordt geperst. Normaal verdampt dit vocht, maar het kan ook bevriezen. Dan ontstaan dunne haartjes, die samen een prachtige baardachtige structuur vormen. En dan begrijp je ineens waar de naam vandaan komt. Wanneer je er maar even aankomt of tegenaan blaast, smelt het direct.

Laat paddenstoelen staan en pluk ze niet

• Ze zijn te belangrijk voor de natuur. Ze ruimen afval als afgevallen bladeren en dode takken op.
• Paddenstoelen, giftige en eetbare, kunnen erg op elkaar lijken. De kans om een vergiftiging op te lopen, is groot.
• Andere bezoekers kunnen dan niet meer van deze prachtige paddenstoelen genieten.  

Zelf ontdekken?

Fiets de lange fietsroute eens en stap regelmatig af. Bij loofbomen, bij halfdode en dode takken en bomen kun je veel ontdekken. Het doet je weer beseffen dat ook in de winter het Dwingelderveld een oneindige verwonderplek is. En ben je koud geworden of wil je nog even wandelen: loop dan eens bij het Bezoekerscentrum binnen. In de gezellige koffiehoek kom je gauw weer op temperatuur.