Oproep Amsterdam; geen windmolens in kwetsbare IJmeer
Op 27 mei 2021 neemt de gemeenteraad van Amsterdam een besluit over de ‘Regionale Energie Strategie 1.0 Noord-Holland Zuid’ (RES). Onderdeel van het voorstel is om 210 meter hoge windturbines in het IJmeer te plaatsen. Natuurorganisaties en verenigingen voor waterrecreatie vragen de gemeenteraad het IJmeer als zoeklocatie voor windmolens te heroverwegen.
De potentiële opwek van energie is door de beperkte omvang van het gebied gering, terwijl de gevolgen voor natuur, landschap en (wereld)erfgoed juist groot zijn. Dat stellen de organisaties in een brief die vandaag gestuurd is aan de Amsterdamse gemeenteraad.
Het zoekgebied in het IJmeer ligt vlak naast IJburg, Durgerdam en het natuurgebied IJdoorn. Het is een belangrijk leefgebied voor vogels. Gevoelige soorten als visdief en lepelaar vliegen op ‘wiekhoogte’ terwijl bijvoorbeeld kuifeenden hier op het water rusten en hun eten zoeken. Ook zullen grote windturbines in deze open ruimte een aantasting zijn het Werelderfgoedgebied ‘de Stelling van Amsterdam’. Het open schootsveld tussen de forten Pampus en Vuurtoreneiland zal worden aangetast. Mogelijk zal de UNESCO de locatie dan ook negatief beoordelen. Willem Hellevoort, ambassadeur Natuurmonumenten Noord-Holland: “Het IJmeer is het enige gebied in Amsterdam waar zowel Europees beschermde natuur als erfgoed van wereldbelang aanwezig zijn. Daar moeten we zuinig op zijn. Het is geen geschikte plek voor windmolens en er zijn betere alternatieven in de omgeving”.
Einde stad, begin open ruimte
De duidelijke overgang van de stad naar de weidsheid van het IJmeer wordt door veel bewoners van Amsterdam gewaardeerd. Er is sprake van een “een subliem gezicht op het IJmeer en Pampus” zoals de gemeente in haar plannen voor de uitbreiding van IJburg omschrijft. Plaatsing van hoge turbines met de bijbehorende nachtelijke verlichting zal dit “sublieme” zicht direct vanaf de stad verregaand aantasten. Ook de waarde als drukbezocht recreatiegebied voor de watersport zal sterk afnemen.
Uitwerking Klimaatakkoord
In 30 Regionale Energie Strategieën (RES) worden nationale afspraken uit het Klimaatakkoord in de praktijk gebracht. Samen moeten de regio’s – waarvan twee in Noord-Holland - ruimte zoeken om 35 TWh duurzame energie op land op te wekken. Dit kan door windmolens of zonnevelden.
De gezamenlijke natuurorganisaties in Noord-Holland gaven vorig haar al in hun eigen visie aan waar naar hun idee géén ruimte is voor windmolens vanwege natuur en waardevol landschap en waar plaatsing onder voorwaarden wél zou kunnen. Om een ‘confetti’ van windmolens te voorkomen, pleiten ze voor clustering. Natuurmonumenten is dan ook tevreden over het besluit van Amsterdam om de solitaire zoeklocatie voor een windturbine in de Amstelscheg te schrappen. De natuurorganisaties zijn ook positief over de omvang van het ‘bod’ van Noord-Holland, maar vragen wel om vier zoekgebieden, waaronder het IJmeer, uit de RES te verwijderen.
Afzenders van de brief aan de gemeenteraad zijn onder andere Natuurmonumenten, Vogelbescherming Nederland, Hiswa-Recron, Watersportverbond en de Nederlandse Vereniging van Toerzeilers.
