Ga direct naar inhoud
Nieuws

Natuurmonumenten herstelt quinconcevak Eerde

21 januari 2016 | Jantine Wesselink

Natuurmonumenten begint in februari met het herstel van een bijzonder onderdeel van het parkbos op landgoed Eerde. Het gaat om het zogenaamde ‘quinconcevak’, een speciaal ontwerp uit de Frans Classicistische stijl, die in 1715 in de mode was.

Kasteel Eerde

Zeldzaam totaalontwerp

Vanaf de Hammerweg gezien ligt het parkbosvak waar het om gaat rechts voor kasteel Eerde. Het bureau SB4, gespecialiseerd in onderzoek van historische tuinen, parken en landschappen, concludeerde in 2010 dat landgoed Eerde uniek is in Nederland. "Eerde is een soort museum van tuinstijlen; een cultuurhistorische parel!", aldus Eric Blok van SB4.

Quinconce

De eiken in dit parkbosvak zijn destijds aangeplant in een strak vierhoeksverband, het zogenaamde Quinconceverband. Daarbij ging het om een patroon van vijf bomen, geplant zoals bij de vijf op een dobbelsteen. Bij latere toepassingen, zoals ook hier op Eerde, werd de middelste boom weggelaten, maar de naam Quinconce bleef in gebruik. Van de oorspronkelijke eiken is nu nog een klein aantal over. Deze oude bomen zijn aan het eind van hun leven en takelen snel af. Met het oog op de veiligheid van bezoekers, moet er op niet te lange termijn worden ingegrepen. Dit biedt Natuurmonumenten de kans om het ontwerp uit 1715, een unieke cultuurhistorische parel, in ere te herstellen.

500 nieuwe eiken

Natuurmonumenten kiest er bij het herstel voor om alle bomen in het vak in één keer te kappen. Een pijnlijke ingreep in het parkbos, maar alleen op die manier kunnen we het strakke karakter van de oorspronkelijke aanleg terugbrengen. Als het weer het toe laat, plant Natuurmonumenten direct daarna ruim 500 nieuwe eiken van ongeveer 5 meter hoog, in het originele strakke verband. Daaronder komen verschillende soorten heesters. De vijver die in de 19e eeuw in dit vak is gegraven, blijft bestaan als voorbeeld van een aanpassing aan een nieuwe mode, zoals er meer te vinden zijn rond kasteel Eerde. 

Als de weersomstandigheden meewerken, is het totale project, inclusief het planten van bomen en struiken, half maart afgerond.

Parkbos Eerde

Vleermuizen

Het parkbos van Eerde herbergt verschillende soorten vleermuizen. Natuurmonumenten heeft speciale vleermuiskasten opgehangen in de overige drie parkbosvakken, zodat deze kwetsbare dieren daar kunnen overwinteren. 

Eerde 2020

Dit project is onderdeel van Eerde 2020, een 10-jarenplan om de oude grandeur van het landgoed te herstellen. Dit plan wordt financieel mogelijk gemaakt door de Nationale Postcode Loterij, Provincie Overijssel, Gemeente Ommen en de Europese Unie.

2023 Jantine Wesselink
Jantine Wesselink