Zoektocht naar toekomst voor boerderij Nieuw Venhorstink
In het najaar van 2022 kocht Natuurmonumenten boerderij Nieuw Venhorstink met gronden aan de Hengeloseweg in Vorden. Het is ongebruikelijk voor een natuurorganisatie om een gangbaar melkveebedrijf aan te kopen met als doel behoud van de landbouwfunctie. Vanwaar toch deze keuze?
Trends in de landbouw
Udo Hassefras zette, als Gebiedsmanager Achterhoek (tot 1 juli 2025), de schouders onder de aankoop en licht toe:
“Het was zeker een spannende keuze om de boerderij aan te kopen en ook geen eenvoudige beslissing, ook niet intern. We zien echter al jaren dat op Hackfort de natuurwaarden achteruit gaan. Dit past in het landelijke beeld dat de natuur in het buitengebied onder druk staat. In onze landgoedvisie hebben we beschreven dat de uitdagingen om deze achteruitgang tegen te gaan, liggen bij het herstellen van het watersysteem en de transitie van de landbouw. We willen op Hackfort toewerken naar natuurinclusieve landbouw: een vorm van landbouw waarin biodiversiteit, bodemgezondheid en landschap centraal staan. Met de aankoop van deze locatie hopen we de nodige extra ruimte te creëren op Hackfort om de gewenste transitie verder te brengen.”
Proces van verkenning
Sinds de aankoop is Natuurmonumenten met verschillende betrokkenen in gesprek gegaan en zijn uiteenlopende scenario’s verkend. Daarbij ligt de nadruk op het zorgvuldig inrichten van een toekomst die recht doet aan zowel de landbouwkundige als de landschaps- ecologische waarden van het gebied. Er wordt nadrukkelijk gekeken naar wat er nodig is om op Nieuw Venhorstink een agrarisch voorbeeldbedrijf te realiseren dat bijdraagt aan herstel van biodiversiteit én een duurzame agrarische bedrijfsvoering kan ontwikkelen. Bij elk scenario is ontwikkeling van het erf zeer waarschijnlijk. Hierbij wordt ook gedacht aan nieuwbouw, nodig voor het behoud en verduurzaming van de cultuurhistorisch waardevolle boerderij. De komende tijd wordt verder gewerkt aan het vormgeven van de plannen, onder andere met betrokken ondernemers. Het streven is om in het najaar van 2025 meer duidelijkheid te geven over de vervolgstappen.
Vogels als de geelgors profiteren van het unieke kleinschalige landschap met voldoende houtwallen en -singels
Verankerd in de Hackfortvisie
De ontwikkeling van Nieuw Venhorstink is nadrukkelijk verbonden met de langetermijnvisie voor Landgoed Hackfort (Landgoedvisie Hackfort 2020–2040). Daarin staan onder meer biodiversiteit, landschapskwaliteit, een klimaatrobuust watersysteem, cultuurhistorisch behoud én natuurinclusieve landbouw centraal.
Hassefras: “We zijn daarom op zoek naar een evenwichtige combinatie van functies die samen bijdragen aan de genoemde doelen. Het enthousiasme en bijval uit de buurt, geeft hoop en energie. Het zou écht prachtig zijn als we het voor elkaar krijgen om hier een mooi voorbeeld van een natuurinclusief melkvee bedrijf te laten zien, waarbij de cultuurhistorisch waardevolle boerderij is opgeknapt, vele landschapselementen zijn hersteld, waar op de gronden weer kruiden groeien en insecten zoemen en de agrariër een goede boterham kan verdienen. Dankzij schenkingen van betrokken donateurs en leden van Natuurmonumenten hebben we met het landschapsherstel intussen op Hackfort al wat stappen gezet. Er is gestart met het herstel van houtwallen en -singels, steilranden en aanplant van boomgaarden en kleine bosjes.”
