Een goed jaar voor de noren op Tiengemeten

Tekst en foto's door Merijn van den Hoogenhoff, Zoogdierwerkgroep Hoekschewaards Landschap

Een echte survivor

Nee, voor mij is hij zo bijzonder omdat het een survivor is, een echte vechter. Daar waar elementen als zand, wind en getij de dienst uitmaken. Waar de meeste dieren weg blijven omdat ze daar niets te zoeken hebben! Op die plaats is de noordse woelmuis één van de weinige die stand houdt. Hij kan heel goed zwemmen en steekt rivieren van honderden meters breed moeiteloos over. Komt hij terecht in een gebied waar hij niet vindt wat hij zoekt, dan loopt hij tot wel 3 kilometer om zijn plekje te vinden. Steeds weer alle gevaren trotserend. Een echte stoere muis dus.

 

Fotograaf: Merijn van den Hoogenhoff

Toch ook een zwakke plek

Maar helaas zoals elke stoere strijder, zowel bij mens als dier, heeft hij een zwakke plek. Bij mensen waren en zijn dat vaak drank en vrouwen (OK, voor de stoere vrouwen misschien drank en mooie mannen), bij de noordse woelmuis is dat zijn eigen familie! Zijn neven en nichten zoals de rosse woelmuis, veldmuis en aardmuis, jagen hem met grote aantallen hun leefgebied uit naar de rand van water en land. En hij is dan wel stoer, maar leeft alleen en kan de overmacht dus niet aan. Verbannen naar ruig en guur ondoordringbaar gebied. Maar daar houdt hij stand. Tenminste? Tot wij de dynamiek uit de delta haalden. Nu heeft hij dus twee vijanden.

Toch zou een echte survivor geen survivor zijn als hij ook daar niet mee om weet te gaan. En nu zit hij dus vooral op eilanden waar hij wel, maar de rest, niet naar toe kan zwemmen. Daar leeft hij zijn leven en heeft hij alle ruimte.

Tiengemeten een bolwerk van de noordse woelmuis

Zo’n afgelegen eiland en dus onbereikbaar voor andere woelmuizen (als wij ze er tenminste niet heen brengen) is Tiengemeten in het Haringvliet. Dit eiland van Natuurmonumenten is één van de weinige plaatsen waar de noordse woelmuis nog in redelijke aantallen voorkomt. Dit weten we doordat er jaarlijks onderzoek gedaan wordt met life traps (vallen waar de muizen in blijven leven) en door het uitpluizen van braakballen van de kerkuilen. In die braakballen zitten schedels van de dieren die de uil heeft gegeten. En die schedels worden op naam gebracht, zodoende geven ze extra informatie over in de omgeving aanwezige muizensoorten.

Fotograaf: Jan Alewijn Dijkhuizen

2015 een goed jaar, en hoe nu verder?

Uit het vallenonderzoek dat Hoekschewaards Landschap en Zoogdierwerkgroep KNNV Voorne uitvoerden in september leek het er al op dat het een goed jaar zou worden. Die verwachting kwam uit met meer dan 20 noordse woelmuizen. Tijdens deze inventarisatie werden de bewuste braakballen verzameld. Tijdens het uitpluizen bleek pas echt dat deze bijzondere muis het goed heeft gedaan in 2015; er werden 88 schedels van noordse woelmuis gevonden! Van de 356 prooidieren is dat dus 24,7%.

Dit is werkelijk een mooi resultaat en geeft hoop voor de toekomst. Gelukkig heeft Natuurmonumenten de adviezen op het gebied van een goed beheer voor deze muis heel serieus genomen, en dat lijkt zijn vruchten af te werpen. Het is echter te vroeg om feest te gaan vieren, want net als andere muizensoorten kan de noordse woelmuis erg in aantal schommelen. Om een vinger aan de pols te houden, zal de komende jaren het onderzoek nog doorgaan. En hopelijk zal blijken dat dit mooie eiland een echt stevig bolwerk is voor deze bedreigde soort.

Wandel rond Weemoed op Tiengemeten

Kom eens genieten van het leefgebied van de noordse woelmuis. Maak eens een wandeling rond Weemoed op Tiengemeten.

• Kijk hier voor de wandelroute