Ga direct naar inhoud
Nieuws

Natter dan nat in het Zwanenwater

27 december 2023 | Mariska van der Leij

Het heeft de laatste tijd extreem veel geregend in Noord-Holland. Het regenwater zakt normaal gesproken de bodem in. Het grondwater wordt dan aangevuld met de regenwater. Daardoor stijgt het grondwaterpeil. het grondwaterpeil is door het vele regenwater nu extreem hoog in het Zwanenwater. Zo hoog dat op steeds meer laag gelegen plekken het grondwater boven de grond uitkomt. 

Pad in het Zwanenwater steet deels onder water

In het Zwanenwater is het nu natter dan hij ooit heeft meegemaakt, vertelt boswachter Lucien die al meer dan 30 jaar in het Zwanenwater werkt. Het pad naar de vogelkijkhut Klompenhuis die uitkijkt over het Tweede Water staat onder water. Dat heb ik nog nooit onder water gezien", aldus Lucien. "En ook het vlonderpad naar de drijvende vogelkijkhut dreigt onder water te komen." 

Voorlopig nat

In normale jaren hebben we de hoogste grondwaterstanden aan het eind van de winter, dus rond februari, maart. Als dat nu ook het geval is, wordt het nog natter. De grondwaterstand daalt meestal pas rond eind maart of begin april. Dan regent het minder dan de maanden ervoor, wordt het warmer en komt tegelijkertijd komt de vegetatie in bloei. Grondwater wordt dan meer opgenomen en er verdampt meer water. Voorlopig zal het dus nog wel nat blijven in het Zwanenwater.

Kan de natuur tegen al dat water?

Er staan nu veel planten, struiken en bomen met hun 'voeten' meerdere maanden lang onder water. Die zijn dat niet altijd gewend. Maar de meeste planten, struiken en bomen kunnen daar wel tegen. Ze zijn in rust. Ook voor de meeste dieren is het niet erg. Ze hebben nog genoeg droge plekken waar ze naar toe kunnen gaan. Voor het moeras, de duinheide en het open duin verandert er bijna niets. Het moeras is altijd nat en heide en duin liggen ver boven het grondwater. 

Natuurlijke dynamiek

Natte winters met hoge waterstanden horen bij de dynamiek van de duinen. Deze natuurlijke hoge waterstanden zijn in Nederland zeldzaam geworden, omdat bijna overal in de winter water wordt weggepompt en in de zomer wordt aangevoerd. Dit is het tegenovergestelde van hoe dit de natuur dit normaal 'regelt'. Het hoge water in het Zwanenwater zorgt voor meer kalkrijke kwel (grondwater dat onder druk aan de oppervlakte uit de bodem komt in lager gelegen gebied) naar de Uitlandse Polder. Dat is gunstig voor voor de hooilanden en de waterkwaliteit daar. 

 

Mariska van der Leij