Spreeuwenwolken, spectaculaire luchtshows in het najaar
Het ene moment zie je een compacte bal, het volgende een uitgerekte slang. Elk najaar kijken we weer vol bewondering naar de luchtshows die groepen van duizenden spreeuwen geven. Waarom doen ze dat? En waar je kan je zo’n luchtshow zien?
Luchtacrobatiek
De formaties veranderen voortdurend van vorm. De voorstellingen beginnen kort voor zonsondergang en duren ongeveer een half uur. Dan zakken de spreeuwen naar beneden naar hun slaapplaats – een boom of een rij bomen. Soms zitten ze daar met meer dan honderdduizend.
Waarom verzamelen spreeuwen zich in grote groepen?
Dé verklaring is nog niet gevonden. Is het omdat ze zich in een groep veiliger voelen en zich beter kunnen beschermen tegen roofvogels? Of om samen de reis naar het overwinteringsgebied in België, Noord-Frankrijk of Zuid-Engeland te kunnen maken? Er wordt namelijk flink gereisd in het spreeuwenrijk. Zo’n dertig miljoen trekken er jaarlijks door en over ons land. ‘Onze’ spreeuwen trekken een eindje naar het zuiden, soortgenoten uit het noorden strijken hier neer.
Ondanks de spectaculaire aantallen is er reden tot zorg. De aantallen spreeuwen nemen flink af. De afgelopen dertig jaar met maar liefst veertig procent.
Hoe vliegen spreeuwen dat toch zonder te botsen?
Het dansen van een spreeuwenzwerm is een fantastisch schouwspel. Coördinatie in optima forma! Geen enkele vogel vliegt tegen elkaar aan. Dit komt omdat iedere spreeuw 6 à 7 andere spreeuwen tegelijkertijd in de gaten kan houden. En ze continu anticiperen op de beweging van de andere spreeuwen. Vooral als een roofvogel de spreeuwenwolk invliegt, krijgt de zwerm de meest wonderlijke figuren. De zwerm deinst op en neer en beweegt zich alle kanten op.
Waar kan je zo’n spreeuwenwolk zien?
Het is lastig exacte locaties te noemen, maar de grootste kans om zo'n spreeuwenwolk te zien is in de buurt van uitgestrekte rietvelden en open water. Voor spreeuwen is overzicht heel belangrijk. In een weids landschap zien ze roofvogels en andere vijanden goed aankomen en hebben ze genoeg tijd om te vluchten. Ook in de stad kun je spreeuwenwolken zien. Weinig vijanden en genoeg voedsel. En hoge gebouwen zijn een mooie plek om te slapen en uit te rusten, met overzicht naar alle kanten.
