Burgers vinden ruim 50 bestrijdingsmiddelen in natuur en tuin
De bodems en de gewassen uit natuurgebieden en tuinen in de omgeving van lelie- en bloembollenteelt bevatten allerlei bestrijdingsmiddelen. Dat blijkt uit een onderzoek in opdracht van een groep burgers in de Drentse gemeente Westerveld. De groep is ongerust over het in hun ogen hoge gebruik van bestrijdingsmiddelen bij de intensieve teelt en de gevolgen voor natuur en gezondheid. Omdat de gesprekken met de telers en de gemeente vooralsnog niet hebben geleid tot een oplossing, zijn ze het burgerinitiatief ‘Meten = Weten’ gestart. Binnen een week doneerden 160 mensen meer dan 7.000 euro om zelf onderzoek te laten doen naar de situatie in hun woonomgeving.
Verontrustend
‘De uitkomst is schokkend,’ reageert directeur natuurbeheer Teo Wams van Natuurmonumenten. ‘Bestrijdingsmiddelen horen absoluut niet thuis in tuinen en natuurgebieden.’ De monsters zijn genomen in december, ruim nadat bestrijdingsmiddelen worden ingezet. Drie van de monsters zijn afkomstig uit Nationaal Park Drents-Friese Wold en het Leggelderveld, beide natuurgebieden van Natuurmonumenten, grenzend aan de akkers waar intensieve teelten plaats vinden. Een bodemmonster bevatte 3 soorten ontsmettingsmiddelen. In biezen en grassen blijken 9 verschillende fungiciden, insecticiden en ontsmettingsmiddelen te zitten. De mest van een in het gebied grazende koe bevatte 7 schadelijke stoffen.
Ingrijpen nodig
‘Er gelden strenge regels en richtlijnen voor boeren, maar dit kleinschalige onderzoek wijst erop dat die niet helpen om bestrijdingsmiddelen weg te houden van natuur en mensen. Boeren gebruiken steeds minder liters, maar de bestrijdingsmiddelen worden wel steeds effectiever in het doden van schimmels en insecten.’ Teo Wams is duidelijk: ‘Als minister Schouten wil dat de landbouw in 2030 alleen bestrijdingsmiddelen inzet als laatste (precisie)ingreep en nagenoeg zonder effect op het milieu, dan moet zij ingrijpen. Ook de andere overheden moeten hun verantwoordelijkheid nemen.’
Spuitvrije zones
De groep bewoners vindt dat de overheid de burgers onvoldoende beschermt tegen de permanente blootstelling aan pesticiden. De groep pleit voor een wettelijk vastgelegde spuitvrije zone van honderd meter rondom erven van woningen, scholen, campings, biologische landbouwbedrijven en drink- en grondwaterbeschermingsgebieden. ‘Natuurmonumenten vindt dat rondom natuurgebieden ook spuitvrije zones moeten gelden’, reageert Wams. ‘Daarbij moet het ministerie van LNV beter toezien op het gebruik van de bestrijdingsmiddelen.’ De bewoners eisen in dat licht dat overheden jaarlijks metingen verrichten naar de concentraties bestrijdingsmiddelen rondom de intensieve teelten. De beoordeling van de metingen zou door onafhankelijke deskundigen moeten gebeuren.
Meten = weten
De bewoners organiseren op vrijdag 15 maart een informatieavond voor hun donateurs en belangstellenden. Tijdens de avond worden de uitkomsten toegelicht en reageren twee toxicologen op de gemeten stoffen. De bewoners hebben de informatie gebundeld op de website metenweten.com.
Vandaag schrijft Joop Bouma in Trouw over Meten = Weten en de vondst van de bestrijdingsmiddelen.
