Ga direct naar inhoud
Nieuws

Slakken en bladluizen in je tuin: zo voorkom je een plaag!

26 mei 2024 | Astrid Schoenmaker

Hoe voorkom je dat bladluizen en slakken uitgroeien tot een plaag? Gebruik geen gif, maar help hun natuurlijke vijanden een handje. Ga bijvoorbeeld de luizen te lijf met lieveheersbeestjes. Boswachter Mathiska geeft tips over lastpakken in je tuin.

Witgerande tuinslak

Last van slakken?

Na een flinke regenbui komen uit alle hoeken en gaten opeens weer slakken tevoorschijn op zoek naar eten. Het zijn echt de opruimers van de natuur en zetten heel wat plantaardig materiaal om in voedingstoffen voor je planten. Heel nuttig als het om oude plantenresten gaat. Maar als ze je nieuwe planten opeten is dat vooral zonde.

Zo houd je slakken onder de duim:

1. Maak een smidse voor de zanglijster

De zanglijster lust graag slakken. Leg op een beschutte plek een stoeptegel neer. Die gebruikt de zanglijster om slakken op stuk te slaan. Rond de ‘smidse’ ligt na een tijdje een flinke bult slakkenhuisjes. Ook merels en andere lijsters lusten slakken, maar ze gebruiken geen stenen om ze kapot te slaan.

2. Een rommelhoekje voor egels

Een egel kan heel wat slakken verorberen. Je krijgt ze in je tuin door wat rommelhoekjes te maken waar ze overdag kunnen slapen. Slakken verstoppen zich ook graag in dit soort bulten als het warm is. Egels hebben meestal wel een groter territorium dan jouw tuin. Maak dus wat gaten onderin je schutting zodat ze naar de tuin van de buren kunnen. En als je dan ook nog een schaaltje met water voor de egels neerzet dan doen zij de rest.

Egel

3. Bescherm je planten 

Strooi wat koffieprut of vermalen eierschalen rondom aangevreten planten. Daar houden slakken niet van. Gebruik in elk geval geen slakkengif. Je roeit misschien tijdelijk één soort uit, maar ook de van nature voorkomende ‘hulptroepen’. Het is een kwestie van leren vertrouwen op de kracht van de natuur en soms ook wat schade aan je planten te accepteren.

4. Zet een legertje bodemdieren in

Er zijn nog veel meer dieren die best een slakje lusten: salamanders, kikkers en hagedissen. En vergeet vooral het kleine grut niet! Duizendpoten, loopkevers, oorwurmen en nog veel meer andere bodemdieren lusten graag een slak of slakkeneitje. Bedek de bodem met een goede laag compost of bladaarde. Dan krijg je een tuin vol bodemdiertjes, die je zullen helpen de slakken onder de duim te houden.

Nut van de slak

En uiteindelijk zal je misschien toch moeten accepteren, dat slakken onderdeel zijn van de biodiversiteit in je tuin. Slakken hebben een belangrijke rol als opruimer en zijn op hun beurt voedsel voor andere dieren. Ze hebben dus een hele nuttige functie in de voedselketen.

Last van bladluizen?

Heb je je best gedaan om je tuin mooi in te richten met allemaal bloemen en struiken, krijg je last van bladluis. Bladluizen hebben een uiterst ingewikkelde levenscyclus met vliegende en vleugelloze generaties. Ook kunnen vrouwtjes zonder mannetjes voor nageslacht zorgen en zich zo razendsnel voortplanten. Per jaar kun je zo wel 15 generaties bladluis op je plant hebben. Bladluizen boren met hun snuit in de stengel, blad of bloemknop van een plant of struik en drinken daar direct uit de sapstroom. Dat sap is al een beetje zoetig, maar de ontlasting van bladluizen is ronduit mierenzoet! Dit noemen we honingdauw. Mieren zijn er gek op. Ze melken de bladluizen door over hun kontjes te aaien. Ze zijn er zelfs zo gek op dat ze de bladluizen verdedigen tegen aanvallers.

Hoe ga je bladluizen te lijf? Help hun natuurlijke vijanden, zoals het lieveheersbeestje.

Zevenstippelig lieveheersbeestje

Zevenstippelig lieveheersbeestje

1. Wees lief voor lieveheersbeestjes

De larve van het lieveheersbeestje eet gemiddeld 600 bladluizen. Een volwassen exemplaar kan er wel 100 per dag opeten. Op je plant speelt zich dus een kleine oorlog af met als resultaat dat de kolonie bladluizen niet enorm uitdijt. Bij de betere tuincentra kun je potjes met larven van lieveheersbeestjes kopen, maar je kunt ze natuurlijk ook in je tuin gaan zoeken en bij de bladluizen neerzetten.

Zevenstippelig lieveheersbeestje en luizen

Mieren verdedigen 'hun' bladluizen tegen lieveheersbeestjes

Larve van een lieveheersbeestje

Larve van een lieveheersbeestje eet wel 600 luizen per dag

2. Koester oorwormen

Oorwormen hebben een slechte naam en er zijn weinig mensen die van ze houden. Toch zijn het hele nuttige insecten, die dol zijn op bladluizen. Ook de wollige bloedluis (vaak als plaag op appels) is niet veilig voor deze rover. Oorwormen overwinteren in de grond, maar zoeken bij warm weer een nieuwe nestplaats.

Help ze door een nepnest te maken:

  • Neem een hand vol stro en bind het vast met een stuk touw.
  • Zorg ervoor dat je 2 lange uiteinden hebt zodat je dit door het gat van een aardewerken pot kan doen.
  • Trek alles aan en hang het ondersteboven op.
  • Eerst wat lager bij de grond zodat ze er goed in kunnen kruipen. Later in het seizoen hang je het nest wat hoger op zodat de oorwormen goed bij de bladluizen kunnen komen.
Hotel voor oorwurmen

Oorwormenhotel

Maak van je tuin een thuis voor bijen en vlinders

In de afgelopen 30 jaar is 53% van de dagvlinders in Nederland verdwenen. Van de 360 soorten wilde bijen is nog maar 55% over. En dat terwijl ze ontzettend belangrijk zijn. Voor de natuur en ook voor ons mensen. Daarom zetten we ons in voor de bijen en vlinders in Nederland. Help jij mee? Kom in actie en maak van je tuin of balkon hun thuis. Ga aan de slag met de tips van boswachter Mathiska uit het bij- en vlinderpakket. Samen zorgen we ervoor dat de insectensterfte in Nederland stopt.

Vraag het bij- en vlinderpakket aan met gratis tuintips van Mathiska

Nog meer tips voor je tuin

Bekijk hier alle tuintips van boswachter Mathiska

Astrid Schoenmaker

Bioloog en tuinfan