Fietsroute Veluwezoom Velperwaarden

Vanuit het Bezoekerscentrum fiets je over de Heuvenseweg richting de Schaapskooi.

Je rijdt naar knooppunt 69.

Schaapskuddes op de Veluwe kon je vroeger vaker tegen het lijf lopen. Rond 1900 graasden er volgens een officiële veetelling zeker 10.000 schapen tussen Arnhem en Dieren. Toen kunstmest nog niet bestond waren schapen onmisbaar voor de landbouw. De dieren graasden op de heide en sliepen in de schaapskooi. Ze stonden er op een dikke laag heideplaggen. Deze zogenaamde ‘potstal’ werd in het voorjaar leeggeschept en het mengsel van mest en plaggen uitgestrooid op de akkers. Schaapskooien waren eigenlijk primitieve ‘mestfabriekjes’.

Drink- en wasplaats

Nu gebruikt Natuurmonumenten de kudde bij het heidebeheer. Zonder de grazende schapen - en ook de IJslandse paarden - zou de hei snel dichtgroeien met gras en jonge boompjes. Wie goed kijkt, ziet rechts in het dal twee natuurlijke vijvers liggen. Tot in de twintigste eeuw was dit een drink- en wasplaats voor de schapen. Vóór de knip- en scheerbeurt leidde de herder de schapen hier de vijver in, om ze eens goed te wassen. Volg de harde weg tot aan het uitkijkpunt aan je rechterhand. Stap gerust even af om te genieten van het uitzicht over de Heuvense bergen.

Op de Veluwezoom vind je natuurlijk geen Alpentoppen, maar voor Nederlandse begrippen is er veel reliëf. Het landschap herinnert aan de laatste twee ijstijden, ongeveer 200.000 jaar geleden. Eerst duwde het oprukkende ijspakket vanuit Scandinavië complete landmassa’s voor zich uit waardoor deze stuwwallen werden geboetseerd. Na het ijs kregen smeltwater en wind vrij spel. Het landschap werd uitgesleten en raakte volledig bedekt met zand.

Enkele meters verderop bij de ANWB-paddenstoel (knooppunt 69) linksaf naar Velp. Je rijdt voorlopig in de richting van knooppunt 77.

Wildsporen en vogelgeluiden

Het bos en de heide zijn rijk aan dieren en planten. Soms sta je ineens oog in oog met groot wild, zoals edelherten of reeën. En misschien ontdek je langs het fietspad de wroetsporen van een zwijn? Of luister eens naar de vogelgeluiden. In de broedtijd is altijd wel het deuntje van de geelgors te horen (dat wonderlijk genoeg lijkt op de eerste noten van de vijfde symfonie van Beethoven), of het schelle miauwen van de buizerd, hoog zwevend op de thermiek in de lucht. Met zijn scherpe blik speurt deze alleseter de bodem af naar een muis, kikker, of aas.

Aan het einde van het fietspad ga je verder rechtdoor over de klinkerweg.