38 broedpaartjes van de lepelaar in Nieuwkoopse Plassen
In totaal hebben er 38 paartjes lepelaar gebroed in het Nieuwkoopse Plassengebied. Dat blijkt uit de telling die de vrijwilligers van Natuurmonumenten Wim den Beer en Joop Pieterse op 13 september deden. Dit is vergelijkbaar met voorgaande jaren.
Boswachter op de Nieuwkoopse Plassen John Pietersen vertelt: Sinds 2009 broeden ze in het natuurgebied. En altijd op dezelfde locatie in het rustige deel van de plassen. Lepelaars zijn grondbroeders. Die zitten heerlijk veilig op hun eigen eiland en hebben van weinig dieren iets te duchten. Maar ze zijn erg op hun rust gesteld.”
Tellen
Om te weten hoeveel lepelaars er gebroed hebben, tellen we elk jaar de lege nesten. Vrijwilligers Wim den Beer en Joop Pieterese zijn met de boot richting het afgesloten deel van het gebied gevaren, op weg naar de inmiddels verlaten broedkolonie. Boswachter John legt uit: “Bij lepelaars tellen we niet het aantal jongen dat we zien. We wachten tot alle vogels zijn uitgevlogen en tellen de lege achtergelaten nesten.” Lepelaars broeden bij elkaar, op de grond op kleine eilandjes. “Je hoeft dus alleen maar vanaf de boot deze eilandjes te bekijken en je weet hoeveel paar er gebroed hebben.“
Jongen
Het aantal nesten zegt niets over het aantal jongen dat succesvol groot geworden is. Een lepelaar kan wel vier eieren leggen en toch maar 1 jong grootbrengen. “Eén van de ouders vliegt naar ondiepe moerasgebieden zoals Ruygeborg of de Groene Jonker waar ze al lopend door het water op zoek gaan naar voornamelijk stekelbaarsjes.” Terug op het nest kroppen ze dit op om de jongen te voeren. Dit doen ze tot de jongen na ongeveer zeven weken zelf kunnen vliegen en moeten leren hun eigen kostje te verzamelen.
Eierschalen
Het tellen neemt eigenlijk niet meer dan 10 minuten in beslag. In de nesten liggen enkel nog lege schalen en wat witte veren. Verder wijst niets meer op de drukte van de aanwezigheid van een vogelkolonie. Boswachter John: “38 nesten is mooi, het wijst er op dat de lepelaars het naar hun zin hebben in het gebied. Er zouden er nog wel wat paartjes bij kunnen, maar het is natuurlijk aan de lepelaar waar ze gaan broeden. Er ontstaan meer broedkolonies in Zuid-Holland, dus ze verspreiden zich. En dat is alleen maar goed.”
"Het kan dan nog vriezen en koud zijn, maar als ik de eerste lepelaar zie dan luidt het voor mij echt het voorjaar in.”
Mauritanië
Het lepelaarjaar zit er op en boswachter John is tevreden. De lepelaars vragen verder weinig zorg. De boswachter van Natuurmonumenten zorgt dat de eilandjes niet teveel afbrokkelen en er geen groot bos op komt te staan. Maar verder hoeft ie niet veel te doen om de kenmerkende vogels ook volgend jaar weer te verwelkomen. Zij vertrekken nu richting Mauritanië om de winter door te brengen. De jongen die dit jaar in de Nieuwkoopse Plassen uit het ei gekropen zijn, blijven daar drie jaar. Pas als ze geslachtsrijp zijn, komen ze weer naar ons land om een geschikte broedplek te vinden.
Voorjaar
De eerste lepelaars verwachten we eind februari weer terug op de broedlocatie. Pietersen: “Voor sommigen begint het voorjaar wanneer ze de eerste grutto zien. Voor anderen als ze de eerste tjiftjaf horen. Voor mij is dat als ik de eerste lepelaar spot. Het kan dan nog vriezen en koud zijn, maar het luidt voor mij echt het voorjaar in.”
Bezoek de Nieuwkoopse Plassen!
De lepelaars zijn dus weer vertrokken naar warmere oorden en het is rustiger op de plas. Maar ook in Nederland arriveren over een paar weken de eerste gasten om hier de winter door te brengen. Ga mee met een van de seizoensvaartochten en ontdek welke vogels dit zijn, of geniet van de naderende herfst.
