Oefening oliebestrijding Waddenzee

UNESCO werelderfgoed beschermen

Belangrijk onderdeel van de oefening is de samenwerking met de vele andere organisaties die een rol hebben bij oliebestrijding in het gebied. Ruim tweehonderd mensen nemen deel aan de oefening, waaronder zo’n zeventig vrijwilligers.

De Waddenzee is een belangrijk natuurgebied en aangewezen als Werelderfgoed. Omdat in en vooral boven de Waddenzee druk scheepvaartverkeer is, is een ongeluk niet uit te sluiten. Vrijkomende olie kan dan dramatische gevolgen hebben voor de natuur. Natuurmonumenten werkt mee met de oefening om in het geval van een ramp goed voorbereid te zijn en de gevolgen zo klein mogelijk te laten zijn.

Wanneer olie vrijkomt bij een aanvaring op zee, richt de strategie van Rijkswaterstaat zich erop om zoveel mogelijk olie op te ruimen voordat het de Waddenzee bereikt. De kans dat er toch olie terechtkomt in het unieke en kwetsbare Waddengebied is klein, maar de mogelijke schade enorm. Rijkswaterstaat beschermt het UNESCO werelderfgoed door samen met partners de olie op te ruimen en de oliebestrijding in de praktijk te oefenen.

De hele keten van oliebestrijding wordt nu geoefend, van zee tot kust. In diep water wordt geoefend met schepen, oliegeleidende schermen en veegarmen. Op ondiepe en droogvallende plekken met menskracht en speciaal materieel, waaronder een amfibievoertuig. Het is voor het eerst dat de oliebestrijding op deze schaal wordt geoefend.

Samenwerking met andere betrokkenen bij het Waddengebied

Een belangrijk aandachtspunt van Olie Alert Waddenzee is het oefenen van de samenwerking met andere betrokkenen bij het Waddengebied. Dat zijn onder meer Veiligheidsregio Fryslân, Defensie, Natuurmonumenten, de Waddenunit van EZ, eilandgemeenten zoals gemeente Schiermonnikoog, De Waddenvereniging, Wetterskip Fryslân, Staatsbosbeheer en Stichting Vrienden van Rottumeroog en Rottumerplaat. Samen met deze partners kan Rijkswaterstaat nog sneller en gerichter ingrijpen, met oog voor de kwetsbare natuur.

Driedaagse oefening: aanvaring op zee

Bij de driedaagse oefening wordt gesimuleerd dat – als gevolg van een aanvaring tussen twee schepen op de Noordzee – olie terecht komt in de Waddenzee. In plaats van olie worden houtsnippers en stro gebruikt. Gisteren oefenden alle betrokken bestuurders 'droog', met complexe dilemma’s waar snel besluiten over genomen moeten worden. Vandaag oefent Rijkswaterstaat de eerste fase van de oliebestrijding op de Noordzee en in de zeegaten bij Texel, waarbij al zoveel mogelijk ‘olie’ wordt opgeruimd. Tijdens de oefening worden verschillende formaties van schepen getest.

Morgen, woensdag 6 september, speelt de oefening zich af op diverse locaties op en rond Schiermonnikoog. Met zorg voor de natuur en met inzet van innovatieve technieken wordt de ‘olie’ in het ondiepe water en op Het Rif Schier opgeruimd. Ook wordt een zanddam opgeworpen om het achterliggende kwetsbare gebied tegen de olieverontreiniging te kunnen beschermen. Militairen en zeventig vrijwilligers maken vervolgens het strand van Schiermonnikoog schoon van ‘olieresten’. De Waddenvereniging is als ecologisch adviseur betrokken bij de oefening, en treedt op als waarnemer.

Samen werken aan een schone Waddenzee

Rijkswaterstaat is als beheerder van de Waddenzee verantwoordelijk voor oliebestrijding op de Waddenzee, en staat 24 uur per dag, 7 dagen per week paraat. Daarbij wordt actief de samenwerking gezocht met bijvoorbeeld natuur- en gebiedsbeheerders, die veel kennis hebben van de kwetsbare natuur in het gebied. Door samen te werken wordt de oliebestrijding verder verbeterd.

In de afgelopen jaren ontwikkelde Rijkswaterstaat samen met onder meer de Waddenvereniging het ‘ecologisch spoorboekje’ en met alle gebieds- en natuurbeheerders en gemeenten diverse inzetplannen. Daarin staat beschreven wat een goede aanpak is voor alle specifieke gebiedsdelen. De plannen worden nu voor het eerst in de praktijk geoefend. Ook wordt naderhand bekeken waar de aanpak nog beter kan.

Volg het!