Klimaatverandering

Situatie

Het klimaat verandert. Dit komt doordat er steeds meer broeikasgassen vrijkomen in de lucht door bijvoorbeeld energieverbranding. Gassen zoals CO2 en methaan vormen een deken om de aarde en houden warmte van de zon vast. Hierdoor stijgt de gemiddelde temperatuur op aarde.

Probleem

Wetenschappers zijn het eens over de belangrijke invloed van de mens op de toename van broeikasgassen, vooral die van CO2. Broeikasgassen zorgen voor een stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde. Dit brengt andere negatieve gevolgen met zich mee, zoals een stijgende zeespiegel en vaker extreme weersomstandigheden: meer hittegolven, vaker periodes van droogte en hevige regen. Deze gevolgen zijn nu al goed merkbaar. 

Oplossing

De gevolgen van klimaatverandering kunnen beperkt worden met het verminderen van de CO2-uitstoot. Dat begint bij energie besparen. Volgens Urgenda kunnen besparingen voor de bouw-, de mobiliteit-, de voedselsector en de industrie al zorgen voor ruim 50% minder energiegebruik (bron: Urgenda).

Daarnaast heeft de natuur ook een belangrijke rol in het beperken van klimaatverandering. De natuur kan namelijk grote hoeveelheden CO2 opvangen en vasthouden. Veengebieden en bossen bijvoorbeeld slaan grote hoeveelheden koolstof op. Ook helpt de natuur aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering. Met klimaatbuffers bieden we het stijgende water de ruimte en helpen we Nederlanders droge voeten te houden. Groningen loopt niet onder door onze nabijgelegen natuurgebieden (De Onlanden). En wat dacht je van de eindeloze duingebieden die een natuurlijke bescherming bieden tegen de zee? Ook kunnen natuurgebieden tijdelijk grote hoeveelheden water bergen. Kortom, de natuur is een belangrijke bondgenoot in de strijd tegen klimaatverandering en de natuur kan deze functies blijven vervullen mits zij voldoende uitgerust is om de klappen van klimaatverandering op te vangen. 

Voor de resterende opgave is een maximale inzet nodig op duurzame energie, waar Natuurmonumenten een voorstander van is mits er aandacht is voor waardevolle natuur en landschap. Zie ook ons standpunt over windmolens, zonne-energie en waterkracht.

Wat doet Natuurmonumenten?

Natuurmonumenten bindt de strijd aan tegen klimaatverandering op verschillende manieren:

• Robuuste gebieden: door in te zetten op grote en goed verbonden gebieden maken we de natuur minder kwetsbaar voor de gevolgen van klimaatverandering.
• Klimaatbuffers: met natuurlijke klimaatbuffers bieden we het stijgende water de ruimte en houden we zelf droge voeten.
• Biomassa: we willen reststromen uit de natuur in samenwerking met DSM Nederland aanbieden als grondstof voor het maken van producten
• Minder CO2-uitstoot: Natuurmonumenten wil haar eigen klimaatvoetafdruk verminderen

Robuuste gebieden

Klimaatverandering zet vele plant- en diersoorten onder druk. Overlevingskansen nemen af doordat bestaande leefgebieden niet meer voldoen. Dit staat nog los van de gevolgen van verdroging, overbemesting en verzuring. Een oplossing is er ook. Om zich aan te kunnen passen aan de veranderingen van het klimaat, heeft de natuur vooral meer ruimte nodig. Dat helpt de ecologische veerkracht te versterken en de kwaliteit van de leefgebieden te verbeteren.

Natuurmonumenten wil haar eigen gebieden groter maken en met elkaar verbinden. We zetten ons in voor een robuust netwerk van natuurgebieden. Dat is goed voor de natuur en voor de mensen, die ervan kunnen genieten.

Klimaatbuffers

Natuurmonumenten werkt samen met zeven andere natuurbeschermingsorganisaties aan het programma Natuurlijke klimaatbuffers. Klimaatbuffers zijn gebieden waar de natuur zijn gang kan gaan en water de ruimte krijgt. Klimaatbuffers zorgen ervoor dat Nederland droge voeten houdt, maar ook over voldoende water van goede kwaliteit kan beschikken. Natuurmonumenten heeft een aantal aansprekende voorbeelden van klimaatbuffers, zoals de Onlanden en de IJsselpoort.

Ook beekdalen zijn vaak ideale klimaatbuffers. Eenmaal goed ingericht, zijn het zeer geschikte klimaatbuffers in natte én droge perioden, waarvan ook de natuur profiteert.

Biomassa

Natuurmonumenten is in december (2013) een samenwerking gestart met Koninklijke DSM N.V. om biomassa aan te leveren afkomstig uit onze natuurgebieden. Bij het beheer van onze natuurgebieden komt jaarlijks een enorme hoeveelheid van groenproducten vrij: riet, gras, plagsel, takken en hout. Deze reststromen wil Natuurmonumenten in samenwerking met DSM aanbieden als grondstof voor het opwekken van energie en het produceren van brandstoffen en/of bio-gebaseerde producten.

Verminderen CO2-uitstoot 

Uiteraard zet Natuurmonumenten zich ook in om CO2-uitstoot van de  eigen bedrijfsvoering te verminderen. Zo is de organisatie in de aanloop van de klimaattop 2015 (COP21) partner geworden van de Nederlandse klimaatcoalitie. Natuurmonumenten werkt ook samen met partners als Greenchoice, die zo groen mogelijk energie (elektriciteit én gas) opwekken. We houden onze klimaatvoetafdruk nauwkeurig bij, zetten in op duurzame energie en verminderen ons eigen energie- en brandstofverbruik. We zien jaarlijks een duidelijke afname in onze klimaatvoetafdruk. Bijna al onze gebouwen worden verwarmd met biogas. Onze elektriciteit wordt voor 90% geleverd uit windstroom en voor 10% uit eigen zonnepanelen. Onze terreinwagens rijden grotendeels elektrisch en veel van onze kleine personenauto's rijden op biogas. Ook stimuleren we onze werknemers om zo groen mogelijk te reizen en zo vaak mogelijk de fiets te pakken. Verder heeft Urgenda ons geadviseerd hoe we nog milieuvriendelijker kunnen reizen. 

Wat kan jij doen?

Heb je plannen om een natuurgebied te bezoeken? Maak je dag dan nog groener, reis er groen naartoe! Kom vooral op de fiets of met het openbaar vervoer. Mocht je er toch met de auto heen gaan, dan is het misschien een idee om voor een deel van de reis een fiets te huren. Want, iedere dag kun jij het verschil maken met milieubewuste keuzes.  Voor meer inspiratie voor groen gedrag neem een kijkje op de website van Greenpeace of Mileucentraal!