Vogelgriep ook dit jaar op Griend (Blog 3)
Het vogelgriepvirus zorgt voor veel onrust op Griend. Afgelopen jaar waren de grote sterns slachtoffers van het virus. Dit jaar sneuvelen er vooral kokmeeuwen. De grote sterns hebben het eiland verlaten voor andere broedgebieden aan wal.
Vogelgriep
De openingsfoto van Blog #3 van 2023 toont de harde werkelijkheid van dit broedseizoen op Griend: vogelgriep is ook dit jaar op Griend. Het zijn vooral kokmeeuwen die dit jaar sneuvelen, zoals vorig jaar de grote sterns. Maar er zijn ook eidereenden, rotganzen, en enkele visdieven, zilvermeeuwen, kleine en grote mantelmeeuwen onder de slachtoffers; en zelfs een zeehond zou kunnen zijn getroffen. Alle grote sterns die in Nederland broeden, zitten op een nieuw terrein op Texel, terwijl tot nu toe alle bekende kolonies, zoals Griend dat sinds mensenheugenis is, compleet verlaten zijn!
Gelukkig exploderen de aantallen dode vogels op Griend tot nu toe nog niet (begin juni), al zijn al wel bijna 300 vogels begraven. De spade heeft het zelfs begeven en moest er met de bevoorrading een nieuwe komen.
De kiekensoap
De afgelopen tien jaar broedde jaarlijks een paar bruine kiekendieven op Griend. In 2021 waren er aan het begin van het seizoen twee vrouwen bruine kiek op het eiland (wat behoorlijk verstoorde bij zowel bij de broedvogels als de overtijende soorten), maar uiteindelijk bleven een man en één vrouw over. Vorig jaar was bij aankomst van de eerste bewakers een paar bruine kieken aanwezig, waarvan de man bleef en een nest bouwde, en de vrouw anderhalve week elders was (of na anderhalve week kwam een andere vrouw?), waarna succesvol gebroed is, met vier jongen als resultaat.
Dit jaar was er twee weken na het begin van de bewaking pas een vrouw bruine kiek op het eiland (28 april). Ze ging direct naar het riet bij de kaap, waardoor je de indruk krijgt dat het dezelfde is als vorig jaar. Toen een week later een mannetje bruine kiek op het eiland arriveerde, was zij weer vertrokken. Ze hebben mogelijk op verschillende plekken in Afrika overwinterd (waar groepen van tot duizenden kiekendieven gezien worden in gebieden met veel sprinkhanen), en zijn vast niet samen teruggereisd naar Griend. Na weer een week verlaat de man ook het eiland (11 mei). Heeft hij zoals vaker bij bruine kiekendieven een tweede vrouw op afstand? In elk geval komt hij dezelfde avond terug en begint sindsdien fanatiek met nestmateriaal te slepen. Daar heeft hij ook weer een week de tijd voor want pas op 17 mei verschijnt weer een vrouw bruine kiek! Op 22 mei zien de bewakers een bosmuis gevangen worden door de man, die hem in de rietkraag bij de kaap brengt. We denken dat het in 2023 toch nog goedkomt met dit broedpaar…
Van de vogelwachters, uit het journaal van 27 mei
‘In de ochtend lopen we naar het westen richting een ondiepe geul (het Zwin). Op de Westplaat ligt een verse dode kokmeeuw precies tussen een visdief- en een scholeksternest in. Alsof hij ze ons aan wilde wijzen. We noteren zowel de nestjes als het dode dier.
Door het ondiepe water van het Zwin lopen we naar de noordkant van het eiland. Vlieland en Terschelling zijn goed te zien aan de horizon. In het laagje water is van alles te ontdekken: de eikapsels van de gestippelde dieseltreinworm (groen bolletje), een grappig strandkrabbetje dat twee pootjes mist, een jonge grondel (‘dikkopje’), een schelp met mooi patroon erop (blijkt de exotische Filipijnse tapijtschelp), mosdiertjes met slijkgarnalen ertussen, diverse soorten wieren, soms met hele kleine wadslakjes erop, en een broodspons. Kortom, het krioelt van het leven in en op de wadbodem. Er liggen opvallend veel verse dode kokkels, en we vragen ons af of ze nu al last hebben van het opgewarmde ondiepe water. Na een lunch op het balkon en het scoren van visdiefprooien is het tijd voor het ophalen van de boodschappen. Het is altijd afwachten hoe dichtbij de boot kan komen. Met deze wind is er verlaging, dus we lopen een stuk het water in. Wibbo heeft naast de tonnetjes met boodschappen ook de bestelde bamboe neststokken meegenomen. Daarvoor hebben we de hele Hubo op Terschelling leeggekocht. We brengen de boodschappen een verdieping hoger. In de avond lopen we door de kokmeeuwkolonie om de dode beesten die we met de telescoop zien liggen op te halen. Een rotklus, maar het goede nieuws is dat de eerste kokmeeuwkuikens uitgekomen zijn!’
Tekst en foto's Jan Faber, Allix Brenninkmeijer, Thea Smit vogelwachters op Griend.