Bestrijding Amerikaanse eiken in Loonse en Drunense Duinen
Vanaf 15 juli krijgt de bestrijding van de Amerikaanse eik in de Loonse en Drunense Duinen een vervolg. Nu in het bos rond de Kaatsheuvelse IJsbaan. Hier staan minder Amerikaanse eiken dan in het bos bij Loon op Zand waar al eerder is ingegrepen. Het doel blijft hetzelfde: een gevarieerder en gezonder bos als leefgebied voor meer planten en dieren.
Van productiebos naar natuurbos
De Amerikaanse eik is een uitheemse boomsoort die hier ruim honderd jaar geleden is aangeplant. “Dat was een tijd dat er nog heel anders naar bossen werd gekeken”, zegt boswachter Jan Verhagen van Natuurmonumenten. “Ze werden hier tussen de dennen en zomereiken aangeplant omdat ze snel groeien en kwaliteitshout leveren". Het bos heeft al lang geen productiedoelstelling meer. "Wij werken al jaren aan de omvorming van dat voormalige productiebos naar een veel gevarieerder bos en beter leefgebied voor planten en dieren", vervolgt Verhagen
De Amerikaanse eik bleek een wolf in schaapskleren
Amerikaanse eiken houden bos in een wurggreep
De Amerikaanse eik ontpopte zich, door afwezigheid van natuurlijke vijanden op dit continent, als een echte woekeraar. De soort ontkiemt massaal op de bosbodem en de donkere kroon laat weinig licht door. “Deze exoot houdt het bos op veel plekken in een wurggreep” zegt de boswachter. Zomereiken, berken, vuilboompjes en andere inlandse bomen en planten maken geen schijn van kans tegen de dominante Amerikaan. Door te weinig licht groeien ze langzaam en hun zaden komen nog nauwelijks tot ontkieming in het dichte tapijt van jonge Amerikaanse eikjes op de bosbodem. “Willen we variatie terugbrengen in het bos, dan moeten we ingrijpen”, zegt Jan Verhagen.
De bosbodem is helemaal bedekt met jonge Amerikaanse eikjes, waardoor soorten van inheemse bomen er niet meer kunnen ontkiemen.
Trekken, kappen en ringen
In het verleden is er in dit bosdeel al vaker gewerkt aan de bestrijding van de Amerikaanse eik, maar toen gebeurde dat op kleinere schaal. Er bleven toen ook Amerikaanse eiken staan, maar die zijn zich massaal blijven uitzaaien. Dit bosdeel, met hondenloslooproute en aangrenzende recreatieparken, is erg druk bezocht en daarom zijn er weinig reeën die de verspreiding in toom houden. “Veel van de opgekomen bomen zijn nu nog te dun voor kap en moeten daarom machinaal met wortel en al worden getrokken”, legt Jan Verhagen uit. “De grote Amerikaanse eiken die dicht bij het pad staan, worden vanwege de veiligheid van wandelaars gezaagd en de wortels gefreesd. Staan ze verder dan 20 meter van het pad, dan krijgt de stam een ring in de bast, die de sapstroom onderbreekt.
Een geringde Amerikaanse eik sterft heel langzaam af en vormen zo ook geen eikels meer.
Deze Amerikaanse eik is al jaren geleden geringd. Als staand dood hout is deze exoot wel nuttig in het bos als voedsel voor insecten.
Rekening houden met bijzondere natuurwaarden en archeologie
Voordat de werkzaamheden kunnen beginnen, wordt het hele projectgebied goed gecheckt op belangrijke archeologie en natuurwaarden. “Ik loop het gebied goed na op de aanwezigheid van dassenburchten, mierenhopen, holtes in bomen en roofvogelnesten”, vertelt Verhagen. “Met een lint markeer ik alle bijzondere natuurwaarden, zodat de aannemer er ruim omheen kan werken”. In een deel van het projectgebied liggen ook nog overblijfselen van een Duits munitiedepot uit de Tweede Wereldoorlog. In overleg met de gemeente Loon op Zand wordt gekeken hoe die het best beschermd kunnen worden.
Landelijk Programma Natuur
Dit project kan uitgevoerd worden met financiële steun van de Provincie Noord-Brabant. Vanuit het Landelijke Programma Natuur stelt de provincie middelen beschikbaar om kwetsbare natuur de herstellen en te versterken. Zo wordt gewerkt aan de verbetering van leefgebieden van planten en dieren in natuur met een Europees beschermde status Natura 2000.
De boommarter gaat profiteren van een gevarieerder bos waar meer (prooi)dieren kunnen leven.
