Ons standpunt over stikstof

Wat vindt Natuurmonumenten?

Te veel stikstof is schadelijk voor natuur. Voor veel ecosystemen is de hoeveelheid stikstof al heel lang ver boven de grens voor wat het nog aankan. Daarom moet de uitstoot van stikstof snel omlaag. Wij vinden dat het stikstofprobleem samen met de problemen rondom schoon water, verdroging, klimaat en schone lucht moet worden aangepakt. Zodat we straks niet voor nieuwe problemen staan. Want in de nabije toekomst moeten we niet alleen voldoen aan de stikstofregels, maar ook aan regels en afspraken over natuurbescherming, waterkwaliteit, klimaat en mest. Een integrale aanpak voorkomt dat boeren elke paar jaar met nieuwe eisen worden geconfronteerd: het geeft een langjarig en juridisch houdbaar perspectief.

De hele keten van boer, veevoerleverancier, zuivelconcerns, supermarkten, banken tot consumenten moeten bijdragen aan de transitie naar een duurzamere landbouw. En niet alleen de agrarische sector maar ook andere sectoren die verantwoordelijk zijn voor de stikstofuitstoot, zoals industrie en verkeer en vervoer, moeten minder uitstoten.

Waar pleit Natuurmonumenten voor?

Goed beleid om natuurschade door stikstof tegen te gaan is van essentieel belang. We zijn ervan overtuigd dat er in een druk, welvarend en economisch actief land, volop ruimte kan en moet zijn voor gezonde natuur. Natuur is de basis van ons bestaan en een voorwaarde voor ons welzijn en onze welvaart. Waar pleiten wij voor?

Ons pleidooi in het kort:

1. Pak nu door en voer de afspraken van het coalitieakkoord uit
2. Pak stikstof samen aan met de opgaven water, verdroging en klimaatverandering 
3. Laat alle sectoren (landbouw, verkeer, industrie) bijdragen aan het verminderen van stikstof
4. Biedt een duurzaam perspectief voor boeren

Ons pleidooi is uitgebreider te lezen in onderstaande reacties en adviezen. Wij hebben dit hier puntsgewijs voor je samengevat. 

Wat doet Natuurmonumenten?

We dragen onvermoeibaar concrete oplossingen aan aan politici, ministeries, provincies en bedrijfsleven. Hieronder onze meest recente reacties en adviezen:

• Op 4 september komt de kamer terug van reces. Natuurmonumenten, Natuur & Milieu, LTO Nederland, Koninklijke Bouwend Nederland en VNO-NCW/MKB Nederland roepen de politiek op om cruciale stappen in het stikstofdossier, die na vele jaren van debat eindelijk zijn gezet, nu niet in de ijskast te zetten, maar uit te voeren.
• Op 20 juni liep het landbouwakkoord vast, na langer dan een half jaar onderhandelen. Natuur- en milieuorganisaties spraken de verwachting uit dat het kabinet nu met stevig landbouwbeleid komt om natuur, bodem, water en klimaat te beschermen. 
• Op 15 maart 2023 waren de verkiezingen voor de Provinciale Staten. We reageerden op de uitslag. 
• Op 2 februari 2023 stuurden groene organisaties vlak voor het stikstofdebat een gezamenlijke oproep aan de Tweede Kamer, om van 2023 een succesvol jaar te maken en zo uit het stikstof moeras te geraken. Dat is mogelijk zonder uitvergroting van tegenstellingen en met zekerheid en perspectief voor zowel landbouw als natuur, vinden de twaalf Milieufederaties, Greenpeace, Milieudefensie, Natuur en Milieu, de Vogelbescherming, de Waddenvereniging, WNF en Natuurmonumenten. 
• 5 oktober 2022 presenteerde Johan Remkes het rapport 'Wat wel kan – Uit de impasse en een aanzet voor perspectief'. Natuurmonumenten is na eerste lezing voorzichtig positief over het rapport, dat evenwichtig is en oog heeft voor alle belangen, zonder aan de onontkoombare noodzaak voor natuurherstel te tornen.
• Op 15 augustus 2022 zit Natuurmonumenten samen met andere natuurorganisaties aan tafel bij Johan Remkes om te spreken over de stikstofcrisis. In deze brief leggen de natuurorganisaties uit welke zorgen we hebben en wat er volgens ons moet gebeuren om natuur te redden en uit de crisis te komen. Directeur Natuurbeheer Teo Wams blikt vervolgens terug op het gesprek met Remkes.
• Op 3 augustus 2022 lieten we Johan Remkes weten dat we ingaan op zijn uitnodiging om samen met andere groene partijen te spreken over het stikstofbeleid. We gaven ook vast aan wat onze speerpunten zullen zijn voor dit gesprek
• Op 27 juli 2022 gaf Natuurmonumenten met andere groene organisaties handreikingen aan Minister Staghouwer, vooruitlopend op zijn opdracht om voor Prinsjesdag te komen met een uitgewerkte perspectiefbrief voor boeren. 

Wat doet Natuurmonumenten nog meer?

We werken samen met boeren aan de overgang naar natuurvriendelijke landbouw. Lees hier verhalen hoe wij met boeren samenwerken. Daarnaast is Natuurmonumenten initiatiefnemer van het droomfondsproject Rotterdam de boer op!. Daar werken we samen met 19 andere partijen aan meer biodiversiteit op het platteland, regionaal geproduceerd eten en een gezonde bedrijfsvoering voor boeren. Wij.land is een belangrijke samenwerkingspartner voor ons. Met hen werken we samen aan concepten die bijdragen aan 4 waarden: inspiratie, financiële waarde, natuurlijke waarde en sociale waarde; bijvoorbeeld in de Vechtplassen. We werken in onze gebieden steeds meer samen met pachters die natuurvriendelijk werken, zoals op landgoed Velhorst (Gelderland), Eemland (Utrecht) en De Wieden (Overijssel).

Als partner van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel werken we aan de uitvoering van een ambitieus plan voor natuurherstel; we zijn daarmee begonnen in Midden-Delfland (Zuid-Holland).

Meer over onze samenwerkingspartners landbouw

Lees hier meer over onze samenwerkingspartners om natuurinclusieve landbouw dichterbij te brengen.

Vragen en antwoorden over stikstof

Wat is stikstof

Nieuws over stikstof