Ga direct naar inhoud
Nieuws

Onmisbaar - de BOA boswachter bij Natuurmonumenten

15 maart 2024 | Jantine Wesselink

Misschien wel de belangrijkste mensen in het team van boswachters. De groene BOA’s, oftewel de veldpolitie van vroeger. Ze gaan op pad om de natuur te beschermen door te controleren en zo nodig te handhaven op de toegangsregels in de natuurgebieden. Daarnaast zijn ze natuurlijk ook gastheer en - vrouw.

Boa's op pad in NM auto Achterhoek

BOA, hoe zat het ook alweer?

De afkorting BOA staat voor Buitengewoon Opsporingsambtenaar. De boa’s in Nederland zijn ondergebracht in 6 domeinen: openbare ruimte (1), milieu, welzijn en infrastructuur (2), onderwijs (3), openbaar vervoer (4), werk, inkomen en zorg (5) en generieke opsporing (6). Onderling noemen ze elkaar ‘groen’ en ‘grijs’. Groen is verantwoordelijk voor toezicht en handhaving van het domein 2. Grijs voor de overige domeinen.

Wist je dat de groene BOA…:

  • … bevoegd is te handhaven op de Wet Economische Delicten, zoals bijvoorbeeld stroperij;
  • … als eerste oproepbaar is bij bijvoorbeeld calamiteiten, ongelukken en vermissingen in het buitengebied. Dit vanwege de grote gebiedskennis;
  • … jaarlijks wordt bijgeschoold op actuele wetgeving en jaarlijks getraind en getoetst op het dragen en gebruiken van de middelen die de boa bij zich draagt. Na het behalen van deze jaarlijkse opleidingen kan hun akte na vijf jaar worden verlengd.
  • … zich ook richt op de gebieden van anderen. Door mee te doen aan gezamenlijke acties met de zogenaamde ketenpartners. Dat zijn politie, handhaving, hengelsportfederatie en groene boa’s van andere groene organisaties en landgoedeigenaren. Denk dan aan onderwerpen als (drugs)afvaldumpingen en crossmotoren.
Een Boa is te herkennen aan dit embleem

Een Boa is te herkennen aan dit embleem

De rol van de BOA boswachter

BOA boswachter bij Natuurmonumenten in de Achterhoek Jordi Frowijn vertelt: “Wij zijn er in eerste instantie voor de bescherming van de natuur. Mensen die zich niet aan de toegangsregels houden, zorgen voor meer verstoring van de natuur en soms ook voor een verminderde veiligheid van andere bezoeker. Denk dan aan loslopende honden die andere mensen bespringen of luidruchtige motorcrossers.”

“Het gebeurt ook dat wij zoekgeraakte honden óf mensen opsporen. Laatst nog was er een hond zoekgeraakt in een losloopgebied Bergherbos door een MTB-er die daar niet mocht komen. Mijn collega en ik vonden de hond vrij snel. De volgende dag stond er een dankbare eigenaar bij ons bij kantoor. Dat zijn de mooie momenten,” vervolgt Jordi

De BOA boswachter is uiteraard ook in het natuurgebied voor dat praatje met de bezoeker. Hen zo nodig de weg te wijzen of te vertellen over de mooiste plekje in het gebied of bijzondere natuurfenomenen.

De spannende momenten

Jordi vervolgt over de spannende momenten in zijn vak: “Je weet natuurlijk nooit hoe een situatie zich ontwikkelt. Een ogenschijnlijk rustig iemand kan zomaar door het lint gaan. Dankzij onze trainingen weten we in alle situatie waar we rekening mee moeten houden. ‘s Avonds ga je daarom altijd met z’n tweeën op pad. Want in de avondshift weet je nooit wat je meemaakt. Het onbekende. Is het een onschuldig stelletje in die auto of zijn mensen aan het dealen? Je spreekt dan vooraf goed af hoe je de situatie ingaat. Je blijft altijd letten op je veiligheid en gaat het gesprek altijd open, luchtig en vriendelijk in.”

BOA boswachter en coördinator Toezicht en Handhaving René Abbink vult aan: “Ik heb meegemaakt dat de verbinding met de politie wegviel tijdens een actie op stroperij. We waren de stropers op het spoor, maar als je geen verbinding en back-up hebt kun je weinig. Dat zijn wel spannende momenten.”

“We horen trouwens van omwonenden dat ze het effect zien dat wij actief zijn in het veld, ook in de avonduren. Overlast neemt af. We streven sowieso naar korte lijnen met de omgeving, zodat zij ook sneller melding kunnen maken bij onraad,” vult Jordi nog aan.

groene en grijze boa

De groene en grijze boa tijdens een gezamenlijke actie

En dan die bon …

Eén van onze vrijwillige BOA boswachters is speciaal de BOA opleiding gaan doen om het verschil te kunnen maken. Voordat hij bevoegd was als BOA sprak hij mensen wel eens aan die bijvoorbeeld hun hond niet aan de lijn hadden. Dat hielp, maar kort. De ervaring leert dat in die gevallen vaak alleen het uitschrijven van een bekeuring helpt.

Jordi zegt eerlijk: “Ik heb het nog nooit leuk gevonden om een bekeuring uit te schrijven. Tuurlijk, het zou een hoop schelen als iedereen zich gewoon aan de regels houdt. Maar zo werkt het niet. En waar ik echt wel moedeloos van wordt, is al het zwerfafval en huishoudelijke dumpingen op met name parkeerplaatsen.”

En dan nog even dit - hond aan de lijn - altijd

Bij Natuurmonumenten hebben we op landgoed Hackfort en in het Bergherbos een deelgebied aangewezen als hondenlosloopgebied. Op alle andere wegen en paden in de Natuurmonumenten gebieden geldt dat honden welkom zijn, mist ze aangelijnd zijn. En dat heeft een reden. Honden die loslopen kunnen bijvoorbeeld reeën opschrikken. In het seizoen dat reeën jongen hebben is dat funest, omdat het jong en de moeder elkaar dan kunnen kwijtraken. Ook gebeurt het vaak dat een ree de weg op schiet met een aanrijding tot gevolg.

“Mijn hond doet dat niet. Dat horen we geregeld. Ook al is dat inderdaad zo, dan ontstaat een onduidelijke situatie en denken mensen: ‘zij mogen de hond los, dan mogen wij dat ook.” En ‘Mijn hond luistert goed hoor’, maar het instinct van een hond is vaak sterker.”, aldus René.

Heb je je hond aan de lijn, dan heb je ook controle over waar je hond zijn of haar behoefte doet. Honden die op een dassenburcht plassen bijvoorbeeld, kunnen er voor zorgen dat de moederdas de welpjes verstoot. En neem het zakje met hondenpoep mee naar de eerstvolgende vuilnisbak en laat het niet achter bij een slagboom of een willekeurige boom. Dat laatste geldt natuurlijk ook voor papieren zakdoekjes.

De boa boswachter als gastheer

De boa-boswachter als gastheer, bijvoorbeeld op evenementen in samenwerking met schaapskudde de Belhamel

Natuurmonumenten Achterhoek

Natuurmonumenten zorgt in heel Nederland voor natuur en cultuurhistorie. In de Achterhoek zijn dat 29 natuurgebieden, onderverdeeld in 3 deelgebieden. De Graafschap, Montferland en Winterswijk, met onder andere 11 landgoederen, 3 veengebieden en 4 Natura 2000- gebieden. Het team Natuurmonumenten Achterhoek bestaat uit boswachters met zeer uiteenlopende taken van natuurbeheer tot communicatie. Enkelen hebben een BOA-licentie, en worden ondersteund door enkele vrijwillige BOA’s.

Gun de natuur een veilige kraamtijd

Tijdens het broedseizoen zijn dieren druk bezig met paren, baren en broeden. Ze zijn dit seizoen extra kwetsbaar. Ze hebben al hun energie nodig om hun jongen groot te brengen. Hoe meer jonge dieren, hoe beter het gaat met de natuur.



Bezoek je deze periode de natuur?

Dan vragen de boswachters je extra rekening te houden met de dieren die er leven en de regels te respecteren:

- Houd je hond aan de lijn

- Blijf op de paden

- Neem (zwerf)afval mee naar huis

Meer informatie over het broedseizoen >>

2023 Jantine Wesselink
Jantine Wesselink