Reactie natuur- en milieuorganisaties Nota Ruimte

Afgelopen vrijdag verscheen de ontwerp-Nota Ruimte. Natuur- en milieuorganisaties zien lichtpuntjes in de nota, maar maken zich ook zorgen over de bijrol voor natuur.

Natuur & Milieu, Natuurmonumenten, Vogelbescherming, LandschappenNL en de Natuur en Milieufederaties vinden het goed nieuws dat de ontwerp-Nota Ruimte is verschenen, omdat het hoog tijd is voor keuzes van de politiek over hoe we de beperkte ruimte in Nederland gebruiken.

De organisaties zijn bezorgd dat natuur in de ontwerp-Nota op een tweede plan staat. Natuurbehoud en -herstel vragen om een fundamentele omslag in beleid. Dat begint bij een natuurinclusieve landbouw, die in deze ontwerp-Nota nog onvoldoende ruimte krijgt. Natuur mag niet langer opgesloten blijven in versnipperde reservaten — het is de basis van ons land. Landbouw en natuur zijn geen tegenpolen, maar kunnen elkaar juist versterken. Boeren die ruimte geven aan natuur hebben minder kunstmest en bestrijdingsmiddelen nodig, en zijn beter bestand tegen droogte en andere weersextremen. Dat levert een gezonde bodem, schoon water en frisse lucht op.

De ontwerp-Nota biedt nog steeds veel ruimte aan vervuilende industrieën en sectoren die bijdragen aan klimaatverandering, vervuiling en biodiversiteitsverlies. Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) veroorzaakt milieuverontreiniging jaarlijks ten minste 46 miljard euro aan schade in Nederland. Niets doen is dus geen optie.

De organisaties vinden het belangrijk om te onderstrepen dat deze ontwerp-Nota afkomstig is van een dubbel demissionair kabinet, dat slechts steunt op 32 van de 150 zetels in de Tweede Kamer. Het vervolgtraject is dan ook nadrukkelijk aan een nieuw kabinet en een nieuw parlement. Dit is te belangrijk om over te laten aan een niet-representatief bestuur. En als de uitgangspunten van de Nota Ruimte serieus genomen worden, dan moet daar ook een passend uitvoeringsbudget tegenover staan. Zonder financiële onderbouwing blijven goede bedoelingen slechts woorden op papier. De natuur- en milieuorganisaties zullen de ontwerp-Nota grondig analyseren, maar roepen het nieuwe kabinet nu al op: kies niet voor het oude denken, maar voor een toekomst waarin natuur en landbouw samen bijdragen aan een leefbaar Nederland. De Nota Ruimte moet geen compromisdocument zijn, maar een koerswijziging. Het is tijd voor keuzes die écht het verschil maken.