Ga direct naar inhoud
Nieuws

Eilanden in Markermeer brengen nieuw leven

13 februari 2020 | Roos Kooiman

De natuureilanden Marker Wadden brengen nieuw leven in het Markermeer. Dat blijkt uit de eerste onderzoeksresultaten naar de natuurontwikkeling van de Marker Wadden.

Kluten boven Marker Wadden

De natuureilanden van Marker Wadden brengen nieuw leven in het Markermeer. De eilanden met hun natuurlijke oevers zijn een duidelijke impuls voor de voedselketen. Uit onderzoek blijkt dat de afgelopen twee jaar de beschikbaarheid van voedingsstoffen in het water flink is toegenomen. Hierdoor kwamen er grote hoeveelheden insecten en ander klein leven zoals algen, watervlooien en vislarven. Zij zijn op hun beurt weer voer voor vogels en vissen.

Dit zijn hoopvolle signalen uit lopend onderzoek naar de natuureffecten van Marker Wadden. Aan dit meerjarig onderzoek werken een groot aantal onderzoeksinstellingen mee. De onderzoekers gaan na hoe de natuur reageert op de aanleg van Marker Wadden, of het slib zich anders beweegt en het water helder wordt, hoe de moerassen zich ontwikkelen, welke vissen gaan paaien en welke vogelsoorten op Marker Wadden afkomen. De aanleg van de eilanden is nog niet afgerond en de natuur is nog in een pioniersstadium, maar de eerste resultaten zijn zeer hoopvol. Het rapport geef belangrijke informatie voor de volgende stappen in ontwikkeling Marker Wadden. 

Vissen

Op beschutte plekken, zoals ondiepe geulen tussen de moerasplanten, komen al veel paaiende vissen af. Deze plekken vormen een geleidelijke overgang tussen water en land en voorzien duidelijk in een behoefte voor de vissen van het Markermeer. Verrassende trekvissen (jonge houting) duiken op en ook de snelle komst van grote hoeveelheden van de riviervis winde was een verrassing.

In trek bij vogels

Zowel broedvogels als trekvogels hebben Marker Wadden in groten getale ontdekt. Het broedsucces van visdieven, kluten en dwergsterns is boven verwachting goed geweest. Marker Wadden is daarmee een brongebied voor de Nederlandse populatie van deze bedreigde vogelsoorten. Op piekmomenten in de vogeltrek waren er 20.000 oeverzwaluwen, 3.000 slobeenden en 1.000 zwarte sterns op Marker Wadden. De natuureilanden dragen bij aan het versterken van de natuur in het Nationaal Park Nieuw Land.

Vanuit de lucht 

Het is nog te vroeg om conclusies te trekken over de waterkwaliteit van het hele Markermeer, maar uit satellietbeelden lijkt met harde westenwind het water rond Marker Wadden minder troebel. 

Ook uit het vliegtuig zien onderzoekers positieve trends. Belangrijkste is de luwte achter de eilanden waar verschillende watervogels van profiteren. Hier komt zoöplankton tot ontwikkeling en dat werkt als een magneet op vissen en vogels zoals de lepelaar.

De meest in het oog springende ontwikkelingen zijn beschreven in een eerste rapportage die is opgesteld in opdracht van de uitvoeringsorganisatie Marker Wadden. Deze rapportage kwam tot stand met bijdragen van NIOO-KNAW (Nederlands instituut voor ecologie en Koninklijke Academie voor Wetenschappen), Natuurmonumenten, Jan van der Winden Ecology, Rijksuniversiteit Groningen, Radboud Universiteit Nijmegen, Witteveen+Bos, Wageningen Marine Research, Deltares, Sportvisserij Nederland, Boskalis en Rijkswaterstaat.

In 2022 wordt een definitieve evaluatie opgeleverd als eindresultaat van het Kennis- en Innovatieprogramma Marker Wadden (KIMA).

Het meerjarig onderzoeksprogramma wordt mogelijk gemaakt door financiering van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, het Gieskes Strijbis Fonds en bijdragen in geld en menskracht van diverse onderzoekinstituten.

Onderzoeksrapport

Lees het hele onderzoeksrapport 'Ecologisch onderzoek Marker Wadden 2016 – 2019'

Nieuwe eilanden brengen leven terug in het Markermeer

Rooi Kooiman
Roos Kooiman

Persvoorlichter