Lutjewad een cruciale plek voor lepelaars in het Waddengebied
Onderzoekers van BirdEyes, de Rijksuniversiteit Groningen, de Universiteit van Amsterdam en het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee volgden elf jaar lang het gedrag en de bewegingen van 31 lepelaars broedend op Schiermonnikoog. Een van de belangrijkste kolonies in het Oostelijke Waddengebied.

Alles op z’n tijd
Het team ontdekte dat lepelaars een groot deel van de zomer buiten de strikt beschermde broedplaatsen doorbrengen. Ze verschuiven hun ruimtegebruik in duidelijke en voorspelbare fasen. Vooral na het broedseizoen komen mannelijke en vrouwelijke lepelaars samen op de wadplaten van Lutjewad, om te ruien en zich voor te bereiden op hun zuidwaartse vlucht. “Wat Lutjewad zo geschikt maakt, lijkt de relatief rustige omgeving te zijn: weinig menselijke verstoring in vergelijking met de omliggende gebieden,” licht Dr. Mohamed Henriques toe. “Dit zou overigens snel kunnen veranderen door het plan om een nieuwe TenneT-kabel ten zuiden van Schiermonnikoog aan te leggen. Onze studie biedt een nulmeting om de impact te monitoren van het aanleggen van een hoogspanningslijn in een gebied waar de vogels bijzonder kwetsbaar zijn."
Vier sleutelgebieden
Het leefgebied van de lepelaarspopulatie van Schiermonnikoog beslaat een gebied van 94,6 km². Met dynamische Brownian Bridge Movement Models identificeerden de onderzoekers vier belangrijke zomerzones voor lepelaars. Het gaat om de gebieden rond de broedkolonies en de Waddenkust van Schiermonnikoog, de wadgeulen tussen het eiland en het vasteland en delen van het zoetwatermeer Lauwersmeer. De resultaten toonden ook aan dat mannetjes en vrouwtjes deze gebieden verschillend gebruiken, maar uiteindelijk samenkomen in de post-broedperiode. Co-auteur prof. Theunis Piersma: “Onze resultaten laten zien dat lepelaars het Waddengebied zien als een levend landschap. Ze gaan voor verschillende behoeften, op verschillende momenten, naar verschillende zones. Dit geeft ons een completer beeld van wat bescherming in de praktijk zou kunnen betekenen.”

Vier sleutelgebieden
Het leefgebied van de lepelaarspopulatie van Schiermonnikoog beslaat een gebied van 94,6 km². Met dynamische Brownian Bridge Movement Models identificeerden de onderzoekers vier belangrijke zomerzones voor lepelaars. Het gaat om de gebieden rond de broedkolonies en de Waddenkust van Schiermonnikoog, de wadgeulen tussen het eiland en het vasteland en delen van het zoetwatermeer Lauwersmeer. De resultaten toonden ook aan dat mannetjes en vrouwtjes deze gebieden verschillend gebruiken, maar uiteindelijk samenkomen in de post-broedperiode. Co-auteur prof. Theunis Piersma: “Onze resultaten laten zien dat lepelaars het Waddengebied zien als een levend landschap. Ze gaan voor verschillende behoeften, op verschillende momenten, naar verschillende zones. Dit geeft ons een completer beeld van wat bescherming in de praktijk zou kunnen betekenen.”

De vier sleutelgebieden van 31 lepelaars die broeden of geboren zijn op Schiermonnikoog. De inzetgrafiek toont het aantal lepelaartrajecten met ten minste één geregistreerde locatie binnen elke sleutelzone.
Over BirdEyes
BirdEyes is een wetenschappelijk en creatief centrum dat de wereld – bijna letterlijk – door de ogen van vogels bekijkt. Steeds meer vogels dragen kleine zenders op hun rug en poten, die een ongekende hoeveelheid informatie genereren. BirdEyes verbindt deze data met andere informatiebronnen en nieuwe manieren om verhalen te vertellen en inzichten te delen. Het centrum, gevestigd bij de Faculties of Science & Engineering en Campus Fryslân, is een innovatief onderdeel van de Rijksuniversiteit Groningen en verbonden aan de Rudolph Agricola School for Sustainable Development. BirdEyes heeft zowel empirische als inspirerende wortels in de verste uithoeken van de wereld.
Download hier het volledige artikel.
Klik hier voor meer informatie over BirdEyes.