Schiermonnikoogse kiekendieven verruilen riet voor duindoorn
Op Schiermonnikoog ruilen bruine kiekendieven hun traditionele rietbroedplekken steeds vaker in voor duindoorns. Een unieke en onverwachte ontwikkeling, zo blijkt uit onderzoek van Sovon Vogelonderzoek Nederland.
Bruine kiekendieven ruilen riet voor duindoorns
De bruine kiekendief is een roofvogel die normaal in waterrijke gebieden in rietlanden broedt. Op Schiermonnikoog broedt de soort al bijna 100 jaar in duinvalleien en in toenemende mate op de Oosterkwelder en het groene strand. De bruine kiekendieven laten op het eiland een opvallende ontwikkeling zien: ze broeden steeds minder in riet en nestelen tegenwoordig vooral tussen duindoorns.
Uit de jaarlijkse broedvogelinventarisatie van Sovon Vogelonderzoek Nederland blijkt dat duindoornstruwelen door de jaren heen sterk zijn uitgebreid. Waar voorheen alle paartjes bruine kiekendief in stukken riet broedden, zitten ze nu vrijwel allemaal tussen de duindoorns. Over de reden tast onderzoeker Romke Kleefstra van Sovon nog in het duister. In een artikel in het tijdschrift Limosa schrijft hij dat het niet komt door minder riet, want zowel riet als duindoorn breidde uit op de Oosterkwelder. Ook predatie speelt volgens het nestonderzoek geen rol. Kleefstra suggereert dat het grotere oppervlak aan duindoornstruiken de vogels de mogelijkheid biedt rustig buiten meeuwenkolonies te broeden.
Een blik op gegevens van ruim 5000 nesten van bruine kiekendieven in Nederland sinds de jaren tachtig laat zien dat nog geen 1% in struiken als duindoorns werd gevonden. Dat de meeste Schiermonnikoogse kiekendieven hier wel broeden, is dus tamelijk uniek.
Duindoorns bieden nieuwe kansen voor meerdere vogelsoorten
De bruine kiekendief is niet de enige die profiteert van de duindoornstruwelen. Zangvogels zoals grasmus, nachtegaal en fitis benutten de extra struiken voor hun broedplaatsen. Ook lepelaars broeden steeds vaker in de duindoorns op de Oosterkwelder, en bergeenden vinden er beschutting.
De uitbreiding van de duindoornstruwelen lijkt zo een belangrijke bijdrage te leveren aan de biodiversiteit op Schiermonnikoog, en biedt meerdere vogelsoorten nieuwe kansen om veilig te broeden buiten de drukte van traditionele kolonies.
