Natuurherstel Witte Veen

Waarom is natuurherstel Witte Veen nodig

Om de unieke kwaliteit van de natuur in het gebied te behouden en versterken zijn ingrepen nodig. Want een teveel aan stikstof en extreme droogte bedreigt deze unieke natuur. Met een pakket aan uitgekiende (hydrologische) maatregelen en vervolgbeheer houden we water langer vast, vergroten we de oppervlakte heide en zorgen we voor een betere waterkwaliteit van vennen. 

Natura 2000 gebied

Het Witte Veen is onderdeel van een keten van hoogveengebieden langs de Duitse grens. Velen zijn opgenomen in Natura 2000, het Europese netwerk van beschermde natuurgebieden. Ze hebben die beschermingsstatus vanwege hun zeldzaamheid en omdat ze een onmisbaar leefgebied zijn voor veel bijzondere en unieke soorten als hoogveenglanslibel, heideblauwtje, glimworm, nachtzwaluw, boomkikker, éénarig wollegras, veenpluis en gasten als kraanvogel.

Klimaatbuffer

Naast beschermd natuurgebied en huis voor vele soorten is het Witte Veen ook een belangrijke klimaatbuffer. Want hoogveen houdt water én CO2 vast. Daarom ook steunt Europa dit hoogveenherstelproject met een LIFE Climate bijdrage.

Geliefd wandel-en fietsgebied

En niet te vergeten komen vele mensen op adem en tot rust in het Witte Veen. Voor zowel omwonenden, dagjesmensen, als verblijfsrecreanten - uit binnen- en buitenland - is het Witte Veen een geliefd wandel- en fietsgebied

Hoe zit het ook alweer met hoogveen?

Hoogveen, of liever gezegd hoogveenmos, groeit boven de grond. Het heeft daarvoor een constante hoeveelheid water nodig. Dat ook nog eens uiterst schoon en voedselarm is. Met andere woorden hoogveen kan alleen leven en groeien als water lang wordt vastgehouden, er weinig wisselingen in de waterstand zijn en het water van een constante, voedselarme kwaliteit is.

Natuurmonumenten gaat in het Witte Veen aan de slag om de stagnerende effecten van hoogveengroei  zoals een teveel aan stikstof en een ongunstige waterstand tegen te gaan.

Ik hoop en verwacht dat na de werkzaamheden in het Witte Veen het hoogveen weer volop gaat groeien. Uit inventarisaties blijkt al een duidelijke toename van veenmosgroei te zijn na uitvoering van eerdere herstelmaatregelen.

Jeroen Waanders, boswachter in het Witte Veen

Hoogveen en bomen

Een goed hoogveenlandschap is nat en drassig. Hier groeien dus ook geen bomen. Zij kunnen niet tegen natte voeten. In het Witte Veen staan bomen op plekken waar ze eigenlijk niet horen. Aan de randen van het veen haalt Natuurmonumenten bomen weg om zo de onttrekking van water aan het veen te verminderen. De fietser en wandelaar hebben straks een veel ruimer uitzicht over het veen.

Watersysteem als buffer 

Om het omliggende boerenland goed en effectief te kunnen bewerken, heeft de landbouw liever een lager waterpeil dan het natuurgebied. Dat zijn tegengestelde belangen die elkaar in de weg kunnen staan. Daarnaast staan er een aantal woningen dicht bij het natuurgebied. De grenssloten om het Witte Veen zijn belangrijk voor het opheffen van de effecten op de omgeving. Het behoud en onderhoud er van is essentieel. Zo voorkomen we wateroverlast bij de buren. 

Wat gaan we doen

• We verwijderen verschillende stukken bos ten gunste van hoogveen-ontwikkeling;
• We herstellen de hoogveendamwand, plaatsen en vervangen enkele stuwtjes;
• We dempen greppelrestanten binnen het gebied;
• We herstellen oude vennen en verbeteren de waterkwaliteit van huidige vennen;
• We maaien delen van het gebied extra of plaggen ze kleinschalig; 
• We onderzoeken met peilbuizen en 'flux chambers' hoeveel CO2 hoogveen kan opslaan.

Globale planning

De planning is om in het najaar van 2022 te starten met de eerste fase van de werkzaamheden. Het totale project wordt in meerdere jaren uitgevoerd.

Meer info

Wil je meer informatie over dit project? Mail ons je vraag op [email protected] Of loop even binnen bij De Wakel in Haaksbergen. Verslaggever Jauke Boerdam van RTV Oost maakte op 16 januari 2021 een interessante reportage over dit project. Kijk zelf >>

Mede mogelijk

We voeren dit project uit in het kader van Ontwikkelopgave Natura 2000. Daarmee participeren provincie Overijssel en gemeente Haaksbergen in de project. Het ministerie van LNV draagt bij via Versneld Natuurherstel. De Europese Unie subsidieert het natuurherstel vanuit het LIFE Multi Peat project. Hierbij wordt in 5 landen gewerkt aan herstel van (hoog)veen om te kijken hoe dat bijdraagt aan het behalen van klimaatdoelen.