‘In het Witte Veen verdwaal je even in de tijd. Hier loop je door een grensstreek waar je het landschap van vroeger nog ervaart. Oude zandweggetjes, eikenlanen, hei, bos, veen en water wisselen elkaar voortdurend af, Een heerlijke lappendeken om doorheen te dwalen, met de historische Haarmühle in Duitsland als sfeervol startpunt. ‘
Boswachter van dit gebied
In het Witte Veen kun je grenzeloos genieten van veelzijdige natuur, Het Twentse natuurgebied ligt pal tegen de Duitse grens aan. Je kan er heerlijk dwalen door een kleinschalig landschap met veen, hei, bos en water.
Ooit was het Witte Veen een uitgestrekt hoogveengebied. ’s Zomers zag je overal pluizige, witte stipjes, met dank aan de uitbundige bloeiwijze van het witte veenpluis. Veenpluis tref je vandaag de dag ook nog aan, maar niet meer zo massaal als voorheen. Stukje bij beetje werd het veen ontgonnen. Boeren lieten er hun schapen grazen en er werden kleine akkers en weides aangelegd.
Van het hoogveen resteert nu nog zo’n dertig hectare. Dat beschermen we goed; damwanden houden het water vast zodat dit resterende stuk hoogveen niet verdroogt. Hooglanders begrazen het gebied zodat het open blijft.
In het veen liggen ook enkele veenplassen waar je vaak water- en oevervogels ziet, zoals de slob- en kuifeend, dodaars en de groenpootruiter. En regelmatig landen er in het veen gracieuze gasten: kraanvogels. Die gebruiken het Witte Veen regelmatig als tussenstop tijdens de trek. Vaak blijven ze hier een tijdje hangen. In de toekomst gaan ze hier mogelijk zelfs broeden. Dat doen ze al in het nabijgelegen Diepholz, net over de grens.
Buiten het veen is het vroegere cultuurhistorische landschap goed bewaard gebleven. Natuur en cultuur gaan er moeiteloos in elkaar over. Dan weer loop je langs ruig grasland, dan weer door het en bos of langs een graanakker.
Heerlijk om doorheen te dwalen, over zandweggetjes en kronkelende paadjes. Aan een van de zandwegen, de Markslagweg, vind je erve 't Markslag. Een eeuwenoud erf, nu zijn de woningen te huur als vakantiewoning. Waar het bos ‘natte voeten’ heeft, liggen knuppelpaden en bruggetjes. Zo wandel je moeiteloos door moerasbos waar je vroeger nauwelijks doorheen kwam.
Door het Witte Veen trokken vroeger regelmatig smokkelaars. Ze moesten uitkijken voor de grensbewakers die vanuit de boerderij ‘t Markslag hun surveillance liepen. Oude grenspalen herinneren ook nog aan die tijd. Die van voor 1795 dragen nog hun oorspronkelijke inscriptie.
Nu legt de grens wandelaars geen strobreed in de weg. Van Nederland loop je zo naar de Haarmühle in Duitsland, waar de watermolen al dik drie eeuwen lang in het riviertje de Aa ligt. Het gelijknamige restaurant en de speeltuin vormen voor veel bezoekers een aangenaam eindpunt van een rondje Witte Veen.
Een afwisselende rondwandeling door voormalige smokkelgebied, met onderweg hei en hoogveen, grasland en moerasbos. De eeuwenoude Haarmühle net over de grens in Duitsland is begin- en eindpunt.
Download de wandelrouteUitdagend mountainbiken? Het Witte Veen is onderdeel van een grensoverschrijdende MTB-route van 60 km over bospaden en zandwegen. Onderweg kom je veel technische uitdagingen tegen, ook als je een ervaren MTB'er bent.
Download de mtb-routeOm de unieke kwaliteit van de natuur in het Witte Veen te behouden en versterken zijn ingrepen nodig. Want door een teveel aan stikstof en extreme droogte staat de natuur onder druk. Met een pakket aan verschillende herstelmaatregelen houden we water langer vast, vergroten we de (natte) heide en zorgen we voor een betere waterkwaliteit van vennen. Onze boswachters zijn hier de komende jaren druk mee.
Lees meer