Natuurherstel in natuurgebied Kampina
De natuur op de Kampina staat onder druk. Leefgebieden van planten en dieren verslechteren, waardoor soorten dreigen te verdwijnen. Vanwege de beschermde Natura-2000 status kan Natuurmonumenten maatregelen uitvoeren om de natuur te versterken. In augustus starten 2 hersteltrajecten: omvorming naar stuifzandheide en verondiepen van de watergangen.
Omvorming stuifzandheide
Stuifzandlandschappen zijn in Europa een zeldzaamheid geworden. De planten en dieren die afhankelijk zijn van zo een dynamisch gebied zijn daardoor ook zeldzaam geworden. Door de aanhoudende neerslag van stikstof en verdroging groeien stuifzandgebieden en venoevers snel dicht. Hierdoor zijn de huidige stuifzandheiden niet actief meer. Winderosie en verstuiving vinden nauwelijks nog plaats. Bij de Huisvennen gaan we de stuifzandheide weer open maken en de opslag van vooral dennen en berken verwijderen, waardoor stuifzandheide weer de ruimte krijgt. In het stuifzand krijgen onder andere de levendbarende hagedis, veldleeuwerik en roodborsttapuit weer een beter leefgebied. Door het weghalen van de opslag aan de randen van de venoevers verbeteren we de waterhuishouding én creëren we meer ruimte en licht op de bodem. Hierdoor krijgen soorten als dopheide, veenpluis en moerashertshooi weer een kans om tot bloei te komen.
Dophei verdrongen op de venoever op de Kampina
Hoe pakken we dit aan?
Voor de uitvoering van de werkzaamheden speuren we het gebied af naar plekken met een bijzondere natuurwaarden, zoals dassenburchten, mierenhopen en holtebomen. Om ze te beschermen, werkt de aannemer daar ruim omheen. Ook karakteristieke bomen, zoals inlandse eiken, blijven staan en krijgen weer de ruimte. Andere bomen zoals dennen en berken verwijderen we door te maaien, zagen of uit te trekken. De dikkere bomen halen we uit het gebied; dunnere bomen blijven op hopen achter en bieden een schuilplaats aan kleine fauna zoals libellen, sprinkhanen en kikkers. Daarna gaan we plaggen: we schrapen de bovenste humuslaag eraf. Vooraf hebben we bodemprofielen gestoken om te bepalen welke delen het meest kansrijk zijn voor stuifzandheide. We plaggen namelijk niet het hele gebied, om ervoor te zorgen dat kleine soorten zoals muizen en kleine insecten schuilplaatsen blijven houden. Vervolgens herstellen we de mineralenbalans door het toevoegen van steenmeel en kalk aan de bodem.
Wat merk jij hiervan?
Wandel je de Huisvennen- of de Van Tienhovenroute tijdens de werkzaamheden, dan bestaat de kans dat je de aannemer in de verte aan het werk ziet. Op twee punten van de Van Tienhovenroute zie je rijplaten liggen en kun je werkvoertuigen tegen komen.
Genieten aan de Huisvennen op de Kampina
Herstel grondwaterpeil
De Kampinaloop en watergang Nianadreef onttrekken water uit de bodem van de Kampina en dat is met het oog op verdroging absoluut niet wenselijk. Door deze watergangen te verondiepen, heffen we deze drainerende werking op en blijft het grondwater langer in het natuurgebied. Daardoor stijgt het grondwaterpeil.
Hoe pakken we dit aan?
Om deze watergangen te kunnen verondiepen, halen we eerst voornamelijk jonge berken en dennen weg en leggen die op takkenrillen langs de waterloop. Zo creëren we een schuilplek voor kleine dieren. Het bosreservaat blijft intact en aanwezige boswilgen in de loop snoeien we terug, zodat ze later weer kunnen uitlopen. Daarna gaan we de watergangen opschonen en verondiepen met de aanwezige omliggende grond. Aan weerszijde is namelijk een verhoging ontstaan door vroegere uitgraving. De bovenste laag van die verhogingen gaan we eerst plaggen. Die strooisellaag leggen we apart, om het na het verondiepen terug aan te brengen. Op deze manier benutten we uitsluitend mogelijkheden uit de directe omgeving. Bij het verondiepen houden we de hoogte van de aanwezige stuwen aan.
Wat merk jij hiervan?
Fiets je over de Melaniedreef of wandel je de Banisveldroute of de Eeuwandeling, dan kan het zijn dat je werk in uitvoering treft. Als fietser of wandelaar ondervind je geen hinder van de werkzaamheden.
Meer lezen én bijblijven
Alles over deze maatregelen, lees je op de speciaal hiervoor ingerichte pagina. Via deze pagina blijf je op de hoogte van alle ontwikkelingen in het natuurherstel van de Kampina.
Landelijk Programma Natuur
Natuurgebied Kampina maakt onderdeel uit van het Europese netwerk Natura 2000. Hiermee wordt de bijzondere diversiteit aan natuur, die wij nu nog in Europa hebben, extra beschermd. Dat gebeurt door het in stand houden en vergroten van leefgebieden van planten en dieren. De Provincie Noord-Brabant heeft in totaal 21 Natura 2000-gebieden en voor 15 daarvan heeft de Provincie beheerplannen opgesteld. Ook voor de Kampina staan in het beheerplan afspraken die moeten bijdragen aan de verbetering van leefgebieden. De Provincie Noord-Brabant stelt nu vanuit het Landelijk Programma Natuur voor de komende jaren geld beschikbaar om te werken aan systeemherstel in Natura 2000-gebieden. Vanuit die middelen kan Natuurmonumenten de hierboven genoemde maatregelen uitvoeren.
