Nachtvlinders, meesters in camouflage
Afgelopen jaar hebben studenten aan de Vrij Universiteit Amsterdam op 30 verschillende locaties herhaaldelijk nachtvlinders gevangen op Schiermonnikoog. Dit gaf hun inzicht hoe de totale soortgemeenschap op het eiland is, maar ook hoe deze is onderverdeeld in verschillende gebieden. En ook in de camouflage van de vlinders.
Cynthia Bom, namens het CamoSense team. A-LIFE sectie Ecology & Evolution, VU Amsterdam.
Ecologische gemeenschappen bestaan vaak uit honderden soorten, die allemaal onderlinge interacties hebben. Deze zijn van belang voor het functioneren van ecosystemen. Bij zulke interacties kan met bijvoorbeeld denken aan de relatie tussen predator en prooi. Schiermonnikoog staat natuurlijk bekend als prachtige locatie om te vogelen, en veel van de aanwezige vogelsoorten eten nachtvlinders. Overdag zoeken zangvogels de begroeiing af op zoek naar deze prooidieren. Maar ook s ‘nachts zijn ze niet veilig! In de zomerperiode worden dan namelijk vleermuizen actief die ook nachtvlinders op hun menu hebben staan.
Afgelopen jaar hebben studenten aan de Vrij Universiteit Amsterdam op 30 verschillende locaties herhaaldelijk nachtvlinders gevangen op Schiermonnikoog. Dit gaf hun inzicht hoe de totale soortgemeenschap op het eiland is, maar ook hoe deze is onderverdeeld in verschillende gebieden. Sommige soorten blijken namelijk voornamelijk gebonden aan bos of juist grasland, waar andere eigenlijk overal wel te vinden zijn. Ze vermoeden dat soorten aangepast zijn aan de omgeving waar ze het liefst voorkomen, en daarmee dus ook beschikken over camouflage eigenschappen die zijn afgestemd op de predatoren die in die gebieden jagen.
Zo verwachten de studenten dat soorten die in het bos leven betere visuele camouflage eigenschappen hebben, aangezien hier veel vogels naar voedsel zoeken en deze jagen op zicht. In open veld verwachten ze juist dat soorten die specifiek hier voorkomen aanpassingen hebben om verminderd zichtbaar te zijn voor echolocatie van de daar jagende vleermuizen.
Komende periode gaat de Vrij Universiteit Amsterdam onderzoeken hoe deze aanpassingen tegen verschillende jachttechnieken samenvallen of juist verschillen, en hoe deze zijn gelinkt aan het habitat. Zo kunnen wij in de toekomst voorspellen hoe veranderingen in de omgeving door bijvoorbeeld menselijke invloeden – en daarmee in de daar voorkomende predatoren- aanpassingen in de gemeenschap van nachtvlinders zal bewerkstelligen.
